RNS NS ^ AAS NS A (ख RS DO RS MOE = EAE WHE DHS HES he me - (० ^ ९.८९

वि कि मी Qe Qe Ge ae 2

षी , : A, का 17 4.४8. > J i : G7, = pi ४, ays ५५ : oe as, :

yk ८६५९०; + | / s ¢ ed (ष

+ PUBLISHED BY कव ` ASIATIC SOCIETY OF BENGAL

* New Series, No. 1070

1 7 Crit Okt) lial Maen a a a

[ल

८, 9 शा 4 9

मि 1 ae

(+

ae a os tc “tc - 1111142 ~ -7----1- 11 VALVE == ts a ||५ ZY bj a NE VES ee = Ly ~ {= Ve = ~ = = | =-8 Be a

11 (= MN | = hig Uy) ~> 4 mye : EE] ^- = ~ चः Ne

VALLALA CARITAM. | बज्नालचरितम्‌ | ANANDA BHATTA

MAHAMAHOPADHYAYA HARAPRASAD SHASTRI M.A. FASOICULUS I. (Text only.) = |

CALCUTTA :

PRINTED BY UPENDRA NATUA CITAKRAVARTI, AT THE SANSKRIT PRESS, AND PUBLISHED BY THE | ` ASIATIC SOCIETY, 57, PARK STREET.

1904.

PDD रेको DW BLY BD BLDY BW BL BDALMBALD BALD BALWOD BLY BD BAD BW AWAYWAD, @

pve os ~, [9 OF BOOKS FOR SALE a ee _ 4T THE LIBRARY OF THE ` | ८. A कही Sockety Bengal. < ८." NO, ह, PARK STREET, CALCUTTA, ' Cress. AND OBTAINABLE FROM ^ | THE SOCIRTY'S AGENTS, MESSRS. LUZAO & Co., ` : 46,-Grear Russe. Street, Lonpon,. W.C., anp Mr. 01470 "9 HarrassowiTz, Bookse.uer, 1,्ाए्ा०) GERMANY.

: Py ति NII APPR RA AA PR PAA AR AAR AR ARN AR ^ ` Complete copies of those works marked with an asterisk * cannot be supplied —some copies of those works marked with an asterisk * cannot be supplied.—some

4

| of the Fasciculi being out of stock.

) YY. BIBLIOTHECA INDICA,

= a “Sanskrit Series

Advaita Brahma Siddhi, (Text) Fasc. 1-4 @ /6/each _... Ry. 1 8 . Advaitachinta Kaustubhe, Fase. 1 =... sus ... 0 6 “Agni Purina, (Text) Fasc. 4-14 @ /6/ench =... = 0 2 ‘Aitaréya Brahmana, Vol. I, Faso. 1-5 and Vol. II, Faso. 1-5 Vol. 111. Fase. 1-5 Vol: IV, Fasc. 1-5 @ /6/ ००१ see a A 8 -Anu Bhisyam, ‘Text) Fasc. 1-5 @ /6/ each 1 14 ‘Aphorisms of Sandilya, (English) Fasc. 1 se. 0 1५ , Agtasthasrik% Prajhapfiramita, (Text) Fasc. 1-6 @ /6/ each 2 4 Agvavaidyaka, (Text) Fasc. 1-5 @ /6/ each wd 1 14

` Avadiina Kalpalata, (Sans. and Tibetan) Vol. !, Fasc. 1-5 ; Vol. 11. Fasc. 1-5 @ 1/,each | a ak be . Bal Bhatta Fasc. 1 @ /6/ each is Bandhaya Banta Sutram. Fasc. 1 @ /6/ eaeh *Bhamati, (Text) Faso. 4-8 @ /6/ each vibes Bhitta Dipika Vol. J, Fase. 1-4 ,.. ` Brhaddévata (‘ext) Fase. 1-4 @ /6/ each rae ‘Brhaddharma Purana (Text) Fasc 1-6 @ /6/ each Rodhicaryavatara of Cantidevi, Fasc. 1 as Catadusani Fase 1 sas Aas (2 Catalogue of Sanskrit Books md MSS., Fase. 1-4 @ 2/ each atapatha Brahmana, Vol-I, Fasc. 1-7, Vol IT, Fasc. J-2 . 0 Prajniparamits (Text) 1886. 1 106 @ /6/ each 4 *Caturvarga Chintémani (Text) Vols. II, 1-26 ; 111. Part I, Fasc. 1-18. Part II, Faso. 1-10 @ /6/each ... ` re - a 01 (English) Fase. 1-4 ,.. Bie raddha Kyy& Kaumudi (Text) Fase 1-5 @ /6/ each *Crauta Sittra of Apastamba, (१५३८४) Fase. -4-16 @ /6/ each...

|

te = C9 ९2 < 0 SL +~ eet DOS

1

_

Ditto CGSnkh3yana, (116२६) Vol. I, Fase. 1-7 ; Vol. tI, Fase. 1-4, Vol. 111, Fase, 1-4 @ /6/ each ... 7 a Bhashyam, (Text' Fasc 1-3 @ /6/ each... anew kriy& kaumudi, Fase 1-2 @ /6/ 1 Gadadhara Paddhati Kalas&ra Vol. 1, Fasc. 1-6... Kala Madhava, (Text) Fasc. 1-4 @ /6/-each _K&la Viveka, Fasc. 1-6 ah Katantra, (Text) Faso 1-6 @ /12/ each ‘Kathi Sarit Sagara, (English) Fasc. 1-14 @ /12/ each Kiirma Purana, (Text) Fasc. 1-9 @ /6/each ..__ Lalita-Vistara, (English) Faso. 1-8 @ /12/ each... 1 1 Fase. 1-11 @ /6/ each ... Mahi-bhagya-pradipddyota, (Text) Vol. ', Fase. 1-0 [ I, Fasc. 1. a Manulika Sangraha, (‘I ext) Fasc. 1-3 @ /6/ each | oa 1 १०५८ ene दा 1१६४४ Purina, (English) Fase. 1-7 @ /12 each ae .*Mimiinsé Darcana, ('l'ext) Fasc. 7--19.@ /8/ each

10

buns Le Oe bt + he SIRO SRD NS er

e

_NGrada Smyti, (Text) Fasc. 1--3 @ /6/

He OO & He He DOS £< +> => © Go == © ॥= ६८, ६८.

Nyayavartika, (Text) Fasc. 1--4 @ /07 = ne *Nirukta, (Text) Vol. 111. Fase. 1--6 Vol. IV, Fas 1 : Nityacara Paddhatih ( Text ) Faso: 1. # .. Cc 8 v4 /6/ each 9 ` Nity&c3rapradipah ( Text ) Fasc. 1 -5 ;

Nyayabindutika, (Text). . a

Ny&aya Kusumfifijali Prakarana (Text) Vol. I, Fase. 1--6 : ई, on

1-3@ /6/each __... sik ^ Fase. 1--6 ; Vol. IT, Fase,

Padumawati Fase. 1--8 @ 2/

| ws

toad Qo

@ © Dw <

' [री (0)

11719 ` LIBRARY वर्लालचरितम्‌

ओंनमो दि्नविनायकाय

प्रणमामि जगब्मु्टि-खिति-संहारकारणम्‌ | विष्े्वरं विण्ठधरं find विश्वहेतुकम्‌ 'जगदोजं सत्यरूपं सव्यसाकिणमव्ययम्‌। ` wad ware सर्य शक्तिधरं विभुम्‌ ब्राह्मणेभ्यो AAMT नवहौपद्रपान्नया | ब्राह्मणानां ससुत्यत्ति-तदगेदादि-समन्वितम्‌ राद़ोयानां वरेन्द्राणां गोव्रगाजौ-खमन्वितम्‌ वज्ञालचरिताख्यं तद्राजचरितमुष्यते

` सिक्षोब्रद्मणो ara: Gael वामक तः | ufea नासिकारग्ध्रादजायत समुखाटूचिः ४॥ मरोचिः स्कन्धदेशाश्च प्रचेता अधरोष्तः ` एकादश चैव रद्रा ललाटात्‌ क्रोधसम्भवाः ५॥ पुलहस्य सुतो वाव्छः शाण्डिल्य रुचेः सुतः ` BEATA भरदाजः सुतः स्मृतः |

(2) gare नाल्जि।.

वज्ञाङ्वरितम्‌ |

waar जातः कश्यपच प्रजापतिः| प्रचेतसोपि मनसो गौतमो भगवादृषिः wo il सावर्धिर्गौतभाजचरे सुजिप्रषरं एवं सः wag: पञ्चगोताणि Stat प्रवरा भवे AAU THAT ब्राह्मणजातयः। ताः खिताः Saker गोवशम्धाख भूपते < अदित्यां हादष्पादित्यान्‌ जनयामास कश्चपः } अतेनेव्रमलाश्चन्ः AUS बभुव १० न्द्रादित्यमनुनाञ्च प्रवराः चव्रिया; समृताः | ब्रह्मणो वाुदेशाचेवान्धाः af waa: | अरुदेथाश्च SATA पादतः शूद्लातयः ११ erat जायते शूद्रः संस्कारेशरिज उच्यते | -वैदपाठाडबेदिप्रो व्रणो Alsager १२५४ सारस्वता; कान्यक्कत्रा MGT मेधिलकोकलाः | cette: ससाद्धातःः frente: १३ कटा aa: Jara प्ाष्रुवाखिनः अन्धा ट्‌विष्टयः ay facreiawatfat: १४॥ सर्ववे दिजः कःग्धक्जाः पारं मागधं विना मागधो aaa पब्ब दाश््पितो fro एव वराहस्य TAT ATH जायते तथा १५॥ , अदवाणाद्भाके तु मौ विप्राः समागताः SAAT DAATCW सव्यधाखविभारदाः १६१४

वह्ञाखबरितज | |

मेधातिथिः चितो षोतरागसुषेषकौ .. सोभरि-रवरगर्भौ च' तथा विप्रः सुधानिधिः १७ AST SIAM ससत सप्तशतात्जाः | तहेववशतो ATATATT सप्त सृता वराः | वरन्द्रं गताः पञ्च कनिष्ठौ Uefa १८॥ दृषेन्द्रेनादिशूरेख चानोतं faraway पञ्चगोव्राज्वितं तैषां नाम गोत कथ्यते १८ NCTA भरदाजो THA काश्यपः स्मृतः ems सावर्णो वाद्य GTS ग्रा्डिष्डगोवः कथितो भहनारायणस्यम २० WET: षोषयोद्ुता दथतचापि Tre | चत्वारः इषजाता भरदाजक्कुलोदहाः WSN रेदगभोु तथेदादश दान्दरडात्‌ २१॥ केचिद्िष्रा भागता व्रैदिका वेदपारगाः | पाञ्चात्वा दाचिखात्यांख Rater द्राविडा; स्मृताः २२॥ बल्ञालविषये at लोमा देवताः खयम्‌ खोविया भैरवो श्रेया प्रटकाः सुतिपादक्राः २३२ आचारो विनयो विद्धा प्रतिष्ठा ती्ेद्ैनम्‌ निष्ठाहत्तिस्तपोदानं नवधा कुललक्षणम्‌ २४ काममामरणात्‌ तिष्ठेत्‌ VF कन्यत्तुमत्यपि | चेवेनां प्रयच्छेत्तु कुलदोनाय किचित्‌ २५॥

(1) WSN |

| -बह्ध चरितम्‌ | एकां शाखां सकश्पां वा षड्मिरङ्करधोत्य ` , षट्कर्य-निरतो विप्रः खवियो नाम wafaq २६॥ गुणागुखारतोऽकारि कुलौनसैव मौलिकः | वंशजच `युरा रान्ना वक्षालेन सुनिधितम्‌ २७ ¦ कति वज्ञालचरिते वर्णानासुत्पसिकघनम्‌

अयः प्रतिग्राह्ि-संच्ञा-कारण-कथनम्‌ | Qa खणेमयौं यन्ने विप्रेभ्यः प्रददौ दपः `

` पेनोस्तस्याः खणंमय्याज्छेदमे पतितोऽभवत्‌ २८ ततो निव्वासितो रान्ना कच्चन खणेकारकः ` विप्राः प्रतिग्रहास्लाताः सव्वधस्भवदिष्कृताः # २८

दूति प्रतिग्राहिकारणम्‌ |

रय प्रतियाष्हि-सन््कानां सग्रामि-नामानि।

शद्रः पोतसुण्डो "गोपि दिवाकरः

yet दाहकनामा crates पिप्पलो ३०

वन्धो मान्तण्डनामा ब्राह्मणो नाम नामतः। भायानिख गणायिख eet गोपो TST: २१

On ख-पुखकरे गलो ..

बह्ञाशूचरितम्‌ |

माषो दोकिनाभा रायौ मधुसूदनः ` ` कुशिको waaay a wet मारायणोऽपि.च 4 ३२ afean दिविधो नाम दायारिचैव केशवः |

चह: यकुनिनामा तेलवाटौनयारिकः २९ कुन्दो विश्ेश्वरो माम वन्धजो 'विटुसं्चकः, } घोषजौ भ्रातरावेतौ मदनविश्वरूपकौः ३४ गाङ्गलिहमस्यनामा पूतिर्गौतमसंन्नकः | पराशराख्यः fat aed डिर्डिसंश्नकः २५॥ श्रमो विप्रकुलोद्ता गोदानं जग्टहदिजाः। ` तेषां सम्बन्धमातेण ug गोरिव सोदतिं ३६५ सम्बन्धे भोजने चेवं दाने यज्ञे तथव | fae fk: STENTS THT एते पुनः पुनः २७

-ष्ति प्रतिग्माहिणां नामादयः

अथ प्रतिग्राह्िसुतानां fares |

गणकन्या afuea टोरेन शकुनेः सुताः ` हाडकन्धा दायिकेन कुवेरो हास्यजापतिः ae

` चक्रपाणिनापि कन्या खुषोता घनलोभतः

(१) "पुसके विध | or (र) ख, भ्रातरो Rat we fares: |

| wgreufcaq |

faguarafnfet Tem: FIT: | प्रतिक्राहिसुतोदाहात्‌ TSA वंशजाः BAT: १९ योतियाय शतां TAT कुलीनो ITM: पुनः ४० प्रां लसा वक्ालात्‌ वौष्िर्सतदमचारितः | यवश्रामी कारौ प्त MSR FPA 8१॥

इति प्रतिचारिर्तासां षिवाहकथनम्‌

अथ पञ्डगोनोयानां खयासि-नामादि-कथनम्‌ |

अथ Waa भटूनारायणख ग्‌- दरार ्हगामानि रादौ वन्यो ALG: स्टात्‌ रामो गडगडिस्तथा . कृपः ख्यत्‌ केशरसेत भामः एुखमकोलिकः ४२ वाटः खात्‌ पारिश्ारःसौ राखभिग्द्नामकः। गणो चोषलिवां प्राः Qe: णाण्डोष्डरोस्तथा ४३ वुडोमाशरकयैव, पटव्यासो विकन्तनः | वसुरायिस्तरधा NA WTS मधुसूदनः ४४ कुशौ AAA कुलिसा चव वासकः |

आकारो माघदो दोघभामो चव म्रहामतिः॥ ४५४ ua षोडथ शण्डिष्याः कथिता राजपूजिताः | ततः काश्यप-गोव्रौय-दस-वंश्रच कथ्यते ४६॥

1. |

बह्षाखचरितम्‌ |

अथ काश्यपगोवस्य SHA व॑गधराणां गाद नामानि।

धोरोऽभवत्‌ गु्ोग्राभो गोरः स्याटामरूलिकः 1 भूरिष्टालः quad Ty: स्या्तेलवाटिकः ४७ कौतुकः NAAQS स्यात्‌ Gaal सुलोषनः 1 पलशायो UTYATAT VHATAY मवस्तंथा ४८ पोडारिः छष्संभ्नोऽसौ aac एमरनानकः 1 जननामा कोपारिः स्थात्‌ फ्कटिवेममालिकः ४९ सिमलायो योरि, स्यात्‌ खटः पूषयिकस्तथा wearal शशिधर carat Sars एते षोडश Weal: SAT ATAITTWAT: ५०

अरय भरद्ालगोवश्छ BNI बं थघराणाम्‌ WIGS घादुनामा Baer खात्‌ दयः स्वादोगसायिकः | नानः साहइरिदो BAY शयो रामनाम्रकः ५१ # ATCA सुता एते मरहाजङ्णोद्धवाः 1 सन्धदेशेषु विदितमग्रवशचतुषटयम्‌ ५२

वज्ञाख्चटितम्‌ |

.. अथय सावशंगोत्रस्य वेदगर्भ ay धरां. गादूनामानि

MPA इलनामा कुन्दो राज्यधरस्तथा |

वशिष्ठ; fawet Sat टायौ मदनो भवत्‌ ५२ विश्वरूपस्तथा नन्दो वालिग्रामो कुमारकः

. योगो सषियारिको sa: पंसिको रामनामकः ५४ दक्षः साकटसंन्नो ऽसौ पारौ मधुसूदनः घण्टाग्रामो माधवच्च नायारो गुणाकरः एते,यवा FRAT: सावरणां हाद स्मृताः ५५

श्रथ TRINA BSS वंशधराणां गादूनामानि।

ˆ “' 'रविमेहिनतां चरमिंखं घोषः कविः धिव्यां खलु शिम्बलालः |

fs महायुा वालिकच fret .. . ,

:, घोर्‌ पूतिनेन॒ शङ्राख्यः.॥ ५६ `

विग्वन्भरोऽभूत्‌ खलु year area तादथंनिवाषदेणाः `

(१) क, वापुखिपिप्मडीष्।

'बह्धालचरितसम्‌ |

ओोधरोभूत्‌ खलु काश्िविक्ञो नारायणो नाम काश्ियारो।

चोत्खण्िको नाम गुणाकरः स्यात्‌|

मनो दौोघालो भुवि सद्रतुख्यः wo

अथ गौण ङुरतीनानासुङ्ञेखनम्‌

दोघ पारि; get पोडारो Ue: केशरो | घण्टा fhe: Hagel afean गडपिष्यलो | wee weafeds द्रम गोणाः प्रकीर्तिताः अतःपरं fad यदत्रैव awa मया ५८

एकदा राजवक्ञालः कौलिन्य-स्यापनाय चः भामन्यामास विप्रान्‌ सभारोडण+-कन्धणि ५९ नित्यकर्मणि निष्पाद्य ततस्तबिधितेऽइनि ` आ्ाययुत्रीद्मणाः सं सभायां ृपसबरिधौ ६० केचित्‌ प्रहरमध्ये सादप्रहरमध्यतः |

साशदिप्रषरे कै वा ययुनैपति-सच्रिधिम्‌ ६१ `

(१) ख, agqraga: कौलिग्धादिप्ररन्षमे i (९) ख, शुभागमनम o | र्‌

qqranfran) aay मतिप्रान्‌ राला विषिष्य fer-afeara’ | -कौलोन्धादियधायोग्यं पेभ्यस्लत्र ददौ FST ६२॥ -सादिव्रहगातोति सभायामागताश्च |

a AHA A -ABT: कौषीन्धं लेभिरे दिनाः | ६२ :ये arewet ara: चोत्रियाखो प्रकौस्तिताः MPM AFM नासती, यामाम्तरगतासतु ये gs

कालेनादियोजियेषु frosty निवेशिताः; ।.

आसन्‌ गोणाञ्च विख्याताः कषटयोजियसंश्रया ६५ यथा गौखास्तथा कष्टा हेया रव AH सटा |

षति राषौयविप्रा्ण कथित! कुणलमिखयः ६९॥ इति रादौयधिप्राणाम्‌ कौलीन्धा दिप्रािकथनम्‌ |

अव व्ररेन्द्रतप्रकघनम्‌ |

` क्राण्डपैशटादथ Bar: शाश्किश्येवु चतुरेण 1

चतुष्थियतिर्बाह्यानाम्‌ भरदाजे तथाधिधः ९७

सावं finfirstar: कथिताः पच्चणोन्रकपः |

तेषां ग्रामौ सविष्तारं कष्यते यथाक्रमम्‌ ६८

गराणणणण | ee a ee oe) ee ee रिकं

१) ख, wapanayet तेषां watad fafrar च| te) ख, ऋमात्‌ तैः प्रत्रपादवत्‌ |

gyre y

बज्धाखचरितम्‌ | ११

अथ AVATAR AUT TTT ntcararta | करदो भादुषौ AA वालय्टिककरलौ | ` भधप्ामौ बलौहारो मौयालौ बोलंगुष्लकः ge # कोटिः सर्खग्रामकोरिः परथश्ैव धौसकः। भदरपामौ चाश्रुकोटिः शरप्रामौ विश्रुतः। वेलग्रामो चमग्रामौ वंशजा क्पानिधेः ७०

अथ शार्डिल्यगोत्र्चं दाभोदरख वश्धराणां नादूनामानि। ` MATT THAT लािंौ चैभ्यटिर्तथा भन्देनावांरौ क्षालिन्दौ चध््ोमौ gers ७९१ farefefastt भव्या वैतंडीशम्यंश्रकः। सुवथतीटः' याश्डिश्ो दामोदरस्य वंशजाः ७२ अथ TNT AS धराधर वंशधराणां गादूनामोनि। संयामिनो भोमकालौ wea कुमुदः og

.; ` `. .0५) श, इवककोटं। |

बह्ञाखचरितम्‌।

, भायाः कामकालौ वाव्छग्रामो. लक्तकः |

वोङ्ययामो जामरूखो कालोग्रामौ AAC ७४ Maat waa चेव तालौ Fest तथा

निद्रालो चाद्वव्रामो देडलि सिरो तथा ०५॥ ` प्रौण्डोकाचिः चतवटौ चतुरान्दो तथा स्मृतः

कालिन्दो ATA घराधरस्व वं जाः OE

अथ भरद्ाजगोव्रख MACY वंशध्राणां ` , ` गादूनामानि भादषो लाड्डेल-कामा कामालो भम्मटौो वा। उरसतिवाषौ उग्ररेखो भाखु-रत्रावलो खनिः woo गोखाभिराथः पिखौनि et चास्ुरि fire | | विशाला काश्चनग्रामौ भखक्‌ शाकोटकस्तथा WOT चेवग्रामो राजग्ामो नन्दोग्रामो जध्यलः | एिर्व॑हतो WAY भरद्ाजेषु गोतमात्‌ Woe k

श्रथ सावर्णगोवख पराशरस्य वंशधराणां | गाद्रनामानि

सिंश्डालक छन्दु्टौ THT पाको लेषु

Yast तातोया शेतुः कपालौ लोमपैटरौ ८०

बह्ञाखचरितम्‌ | १९ पश्चवटो @wadl निकडिख समुद्रकः ` ˆ प॒ण्डरिको यथोग्रामौ कैतुग्रामौो विश्रुतः ८१ GUA भादुषो चेव ater गीद्ूसंन्नकाः। ` मुनिकल्पा भमो जाता सावर्येषु पराशरात्‌ ८२

अथ वैदिकानां कौलिन्यादिविहोनत्वकारणम्‌ ।१ वेदिका ब्राह्मणा wraq वणिजां पक्चपातिशः | ततस्तान्‌ सदसि क्रोधाव्राजुहाव महोपतिः ८३ AHA ते राजदन्तं तपोधनाः |

ब्राह्मणाः ब्रह्मविद्ांसो वेदिका इति केचन ८४

इति वेदिकानां कौलोन्धादिराहित्यकथनम्‌ |

अथ कान्यकुजागत-कायस्थानां नामगोवाणि | काश्यपे गोत्रे स्नातो carat महामतिः तस्य दासो गौतमस्य गोज दशरथो वसुः ८५ TET सम्भूतो भहनारायणः कती | तस्य सोकालिनो दासो घोषनो मकरन्द्कः + ८६ भरदाजेषु विख्यातः ated? मुनिसत्तमः | दासस्तस्य विरााख्यः गकः काश्यपः सृतः ८७ ~~~

(१ ae एतट्धिकरण्ं नादल्ि।

१४ बह्वाश्चरितस्‌

सावर्थगोतो निर्िष्टो वेदेगभेस्तपोधनः ` तस्य दासो मिवर्व॑भो विष्वामिवरस्य गोवकंः कालिदास इति ख्यातः शूद्रैवशर्धमुद्कवः ८८

चाव्छगोकेषु सम्भूतः शान्द ufa dfs: | | मौहस्यगो वकोदन्तः पुरषोत्तम संन्रकः एतषां रणाय खागनो गीदृमण्डलम्‌ ८< # चोषवसुमित्रासु wate: weg एव तै टेष-दक्तौ सैनसिंधौ पालित करो शदः |

` दासंखं मध्यमां अटौ दिसपति्ेशास्ततः अभीति मौलिक राजवक्षालसेन-श्ताः।

` हिखंपतिर्षरां यें ते कायस्येष्वधमाः Grats ९१

अथ गुणवत्कायस्यप्रणंसा |

शूद्रासु ये दानपरा भवन्ति

त्रतान्िता Fanaa |

oe fe Sat संतत qited

. मवेत्‌ fetidefied ्ररातनेः ea : बूतयानन्दमदपोकत, धक्ाशचरिते पुल सम्भ =

\3) एरूके खागतम्‌ } (श) W इति च्रोमदानन्द्‌ ° |

वस्लालचरितम्‌ `

उत्तरणण्डम्‌

अव मरथमोऽध्यायः ।(१). ,

वक्षालचरितं पू्येखण्डोयं कथितं मया। ` | खूयतासुत्तरे GS विस्तरात्‌ कच्यतेऽुना सेनव॑शधरो राजा वज्ञालो नाम विच्रुतः। ` पुरेमामभुनक्‌ एषी प्रभावाश्चतशासमः Wye यौवनखोऽपि तभ्ित्रासोदहिषेकता

नाहारि ब्राह्मणो कन्धा कदाचिदपि Yaa wR ew कामाचारोऽपि इषोऽपि प्रियक्करकिष्करः | कदाषिश् पर्स्रोणां जारत्वं नाकरोन्रुपः असेवि चाण्डालकन्धा रान्ना दादशवाषिकौ | नटोकन्धा सिद्धे पाषर्छममतवत्तिना

` यावनच्रासीत्‌ भष्टपादेरपदिष्टो महीपतिः ` तावत्‌ क्तवान्‌ कश तत्तत्‌ सव्ननगदहिं तम्‌

(१) Wawa athe)

१९ वह्ञाङ्चरितम्‌।

भटारुत्रतिना तेन ततो विमलबुद्धिना

किं fai raed ब्राह्मणानां प्रियङ्करम्‌ वङ्गवागदहिवारेन्द्रराढ़ाभूर्भमिथिलापि च| तस्यासौोदिषुलं रा्रमभेतदिषयपश्चकम्‌ ‘wate कृपः चरोमान्‌ पुरा गौड पुरोत्तमे | कदाचिहा यथाकामं नगरे विक्रमे पुरे < खणंग्रामे कदाचिहा प्रासादे Baer |

रममानः ओोभिरिवोव विदिषेश्बरः १० वेहारिकाम विद्यास वाजिष्े परितः

Waray परं दक्षो दाने कर इवापरः ११ ॥*

'दूत्यानन्दभट्परोक्ते वक्षालचरिपे वज्लञालपरिचयो नाम प्रथमोऽध्यायः |

(१) एके अधिकोऽयं at ah भडुखिंहगिरियसख महारालगुरूगृ ङः | : ` ew: महातेजाः त्रैलोक्यमपि शासिवम ` (x) VHS ्लोकोऽवमधिको इष्यते शु राजएुक्वो सन्धं gat टानशागरम्‌ | : आअनिर्दधोपटेथेन प्रशिनाय चुतं सया (श). खदति sage: उन्तरखये* युको न्तम्‌ |

ELEN TIE

अथ द्वितोयोऽध्यायः९ | पुरोदग्तपुराधीथं जिमोुरवनोपतिः ` वित्ताव्यादञ्ञभानन्दाजिष्ककोटिं टदोतवान्‌ -वारं वारं जितो राजा यतो मणि्पुराइवे | ततोऽभियानं घोरं कर्तुमासौस्सुद्यतः | aad seraeantas tir दृष्टा संविद्मतिक्रमम्‌, | | प्रेषयामास दूतं वणिजाय महामन दूतः सङ्कोटस्थं aw समुपागतः | विन्नापरयामासर तदा वक्नालदरपद्ासनम्‌ ॥४॥ : | वल्ञाल उवाच , यथाख्माभि हि ariel dart प्रति कौकटम्‌ | विधाय सुमष्ोद्योगं पषङ्गवलसंयुैः ५॥ ततो TANT way प्राणित्यलेखमम्‌ | भेषयन्‌ तु खारैकोटिं वणमिति माचिरम्‌

ae उवाच

भरमितव्ययिना रान्ना कालिका पातिता wag fa ब्रूमो पतिं नेवं मया दृष्टः सतां विधिः

(१) क, Germ मालि |

(२) ख, फणि ° 1

(१) ख, वद्धभेऽघभ्पते ee एनः सम्बिह्धयमतिक्रंमात्‌। |. रे

बह्खाख्चरितम्‌ |

HAT समरोव्योगः लब्धस्य परिपालनम्‌ राष्स्यंवोचितं कन्तु युद्दभेतदकारणम्‌ ॥८॥ त्यज्यताम्‌ ग्रावारवद्िः प्रजानां हितकाम्यया प्रजा्तयकरं genes निरयप्रदम्‌ ॥९॥ `

` यद्ष््छाचारो waar राजघम्धं पश्यतिः

अरक्षणे agate: किं गुणो WaT: १०॥ Qfad मगवड्क्षमथवा मुषलं घुः |

कोऽपि पुरुषः ae कदाचिद्धवति प्रसुः १९ अरल्तित्वा प्रजा राजा केवलं वलिमाददत्‌ | अयथो महदाप्नोति निरयखेव गच्छतिः १२ Tae: -कोश्ातकिनः विं राजनयचर्थया ` ` राजनोति fe fasted बरष्णां परिमदेनम्‌ १३ अधवा विग्रहेयैस्मात्‌ पौच्यन्तेऽखदिधा जना; उलपा इव सामान्या ब्रवौमि तेन तुना १४ यदि स्याबरुपति दद्यात्‌ करादानसखमन्वितम्‌ |

` भाषिते इरिकलोयं ऋणं दातं aera? १५

तस्य तद्भाषितं wae दूतः ATTA ET: विक्रमं पुरमागत्य वज्ञालाय न्यवेदयत्‌ nee

(१) क, यच्छा fe भवेत्तख रालधम्दौमगेरता | (२) क, गिर्वद्खप्रगच्छदि।

वज्ञाखचरितम्‌ |

` एतच्छलाध wed sare: एथिवोपतिः ` मन्युना प्रजज्वाल Foor वङ्किना यथाः॥ १७ तदास्य कोपताखास्यात्‌' PATA खे दशम्बरम्‌ | अग्निंयोगतः खिबदद्यमानेन्धनाद्‌ यथा १८ ॥. aaa जातसंरोषो निर्दोषिषु वणिच्छपि |

करदो भूत्वां TATA: चकार कदनं खशम्‌ १८ Wi शखकाटानभिषेणापि जहार वणिजां बलात्‌ | व्यवषारे wa वसु कैषाश्ित्‌ क्रोश्रतामपि.॥ २० असव्णाविवाषहसु निषिदोपि कलौ युगे

गोविन्दाव्चस्य कन्यां जार वणिजो बलात्‌ ॥२१॥

नषेवोऽपि सौवर्णादगुदशे चकार | Hage: सहागत्य नापि प्रत्यग्रहो्च तम्‌ २२॥ ततः\ मन्वयन्‌ राजा ye चाटुविटेः सह योडयामासख वणिजो दूतख्चेदसुवाच २२॥

वज्ञाल उवाच |

t ¢ धातं 9

सुवणा वणिजो ue दुःगोला ¦ 1 ब्राह्मणान्‌ तै सूलयन्ति ब्रह्मस्षतरश्च मामपि* xz

(१) ख, MTT ०। (९) W, एवं | (९) चख, नद्यचखलियजश्च माम्‌ |

१९.

| 4

बह्ञाशबरितम्‌ |

वज्ञभानन्दनामा a वखिग्ग्यमड्सरः |

fe: कुललग्भग्धो etfarare विशेषतः २४

Cael] BARA दोषानारोप्य ‘werstifag |

-वक्ञभाय. APRS राजा दूतं व्यसल्नैयत्‌ २५ #

uray faye चक्री भयं Aa दयन्‌ |.

. येन केन प्रकारेण तं वशोकरणष्छया २९

तदाददै* हिगुखितमन्धायेन करं भरम्‌ |

TRS TAT ECA TH SRA SAT २७

'दूत्यानन्दभष्प्रोक्त aaTaatea ष्वणिगाघषणं नाम हितोयोऽध्यायः

(१) ख, वद्धमानन्दचन्द्रः

(९) -क, पं्वलोविष्।

३) Sami

(४) W, षड़ाटावाहरन्‌ शरक राश्नोमाण्डविकाग्डकात्‌ | (५) शख, इति श्रीमदानन्द० | `

(९) ख, छत्र खगे |

श्रथ ठतोयोऽध्यायः१। एकदारष् लवनमश्ं राजा यदृच्छया | प्रययो धवलेश्वव्यास्तोरं रचिरकाननम्‌ SURRY रम्येषु वनेषु Gaay भ्रममाणो ददशासौ नदोतोरविचारिशोम्‌ २॥ वत्ुलौ TAM ह़ावविरलौ कुचौ | AHI ATA छादयन्तीं सुलोचनाम्‌ २॥ सकेशां शएददश्नां बालां सरसिजाननाम्‌। ` तब्बह्गगँ सृकोमलाङ्गगं स॒नासां खदुहासिनोम्‌ | बरितम्बविम्बाय्धां सुकपोलां मनोहराम्‌ | सहिताभेकया wen खलजामिव oferty ५॥ तस्याः परमकामिन्धाः ललिताददनाम्बुजात्‌ ` पिवक्ञावस्यरसं Ut नयमषट्पदः उक्मादनकटाचेष, विविषाङ्गो महोपतिः। तां विलोक्य ययौ qe मन्मथस्य" विधेयताम्‌ ©

a a यवाय

(१) wyere मास्ति |

(२) ख, Ava

(३) क, agentes | (४) ख, राजा weet |

QR बह्लाल्लवरितम्‌ |

उपप्रयाय सुखोशिं at पद्मनिभक्षणाम्‌ | पश्यन्नेव निनिंभेषं तिष्ठन्तौ" वाक्धमन्रवोत्‌ ` राजोवाच Rau नौलकमलं कमलं सुखेन कुन्देन दन्तमधरेण सुपकविम्बम्‌ | गाते चम्पकदलं परिभूय भासि ““ ` का लं सरिन्तटवनै वनदेवतेव सामन्त्सङृपरिसेवितपादपन्नो वेधव्यकारणविधिः Together | वज्ञालसेनटपतिस्तव कुन्ददन्ति :“ यातो विधैयविषंयः कुरु नेवरपांतम्‌ १० THEA जातरागा सा UTATATSTA तदा | किद्िदवाङ्सुखो प्रा पतिं खदुसुसखना ११ | कन्योवाच ` ara मैवमवनोण्डर मां FAT tm wa | fang: कच सम्धरवो मे १२॥ ` ` चम््ीरकोरितनया विदिताम्मि लोकी ATS -त्वया Bere? परि णेतुमा १३२॥

(१) ख, तन्ुखम्‌ |,

(2) WER, चम्यकुपठमम्‌ |

(x) ख, राजन्य o | | (४) ख, arnfe नासि wae |

बह्ञाङ्चरितम्‌ | ४९

राजोवाच | i fai व्यामोहयसे बाले कोरिकन्येतिवादिनो ` waa ted रूपं किं खात्‌ सुवनमोहनम्‌ १४ TITS नासि कन्धा पालकः तु केवलम्‌ ` ` राजकन्धासि भदै लव yaaa. संशयः" १५॥ को वा कापुरुषो लोके भवेदोदक्‌ वरानने ` यसां निधिमिव orange करगतं स्यजेत्‌ १६ 'कुलजाकुलजा वासि त्वमेव ददयप्रिया _ wate तवं मया सारे तवां नयामि निजं पुरम्‌ १७ तच्छुत्वा वचनं तस्य रान्नः UAHA TAT | सा सखो नोदयामाख aa तत्रोचितं तदा १८ सख्य॒वाच | 7 यद्यस्याः पाणिं विधिना ग्रहोतुं wafers: | तदेनां नय ते साचमेषातानं ददाति ते १९ राजोवाच गान्धर्वेण विधानेन श्यं प्राप्ता खयंवरा | | पतित्वेन भवाम्यस्या इयं मे जोवितेश्वरो २०

(१) ख, aa a arfer Sua: | | (२) aged कुखजाकुलजेत्यादि २४पत्रस्थराजो वाचेत्वन्तख सन्दभेख स्थाने अयमेकः Wal दग्यते | प्रस्तं याति दिवानाथः सायं खंप्रति वत्तेते। आयाहि त्वं मया are wt नयामि frat पुरम्‌

88

बहला रितम्‌ |

Kea कोरिकन्धां पुनरेव जगाद ताम्‌ |

सुमुखीं परमानन्दसन्दोहविकचाननः २१ राजोवाष्व |

वल मम साकं भव मम भार्या Bed वरयानम्‌। अवरोधे खाभिनौ भव मम चैवान्तःपुराणाम्‌ २२॥ TUM Maat वेपमानां समग्रोत्‌ |

ससखीं याप्य यानेन निनाय विक्रमं gory २३

ततस्तामनवद्याङ्कग खस्य न्धवेशयन्‌ बुभुजे कामतो राजा राजक्षत्ये इतादरः २४ अत्यन्तं लालिता सातु" रान्ना चश्धरारदारिका।

` सिषेषैऽवरोधमध्ये चणशश्चामरमारुतम्‌ २५

शबान्तगतया साः few तया सुखम्‌ |

` (पतिर्बबुध नेव कालातिक्रमणं महत्‌ २६

CATA UNA वज्ञालचरिके सुन्दरोखमागमो नाम ठतोयोऽध्यायः

(१) ख, पुर frat |

(2) ख, तेन।

(x) ख, इति श्रोमटानन्द्‌ °।

(४) ख, खप्तरखग्ड़ स्त्रीलाभो नाम |

चतुर्थोऽध्यायः |

ततः कालेन कियता क्रोङ़ारत्रससुत्ुकः। एकदाम्तःपुरं राजा fata" रजनोमुखे १॥ प्रविश्य शयनागारं दयितां भूमिशायिनोम्‌ EM सुकुमारां छक्तमूललतामिव वाससा मुखमाच्छाद्य Teal कमले्षणाम्‌ | अदुःखाहां प्रियतरामामनो जौवितादपि | तां cet मलिनाकारां लुठन्तं धरणौतले | TA मस्तकं तस्य नेत्राभ्यां ददृशे तमः विस्मयानो मरपतिस्तस्या नयनजं जलं | परिखच्याकुलोभूतः सभयं वाक्धमव्रवौत्‌ ५॥ राजोवाच | | fated खगशावात्ति नेवराभ्यां स्रवते जलम्‌ Wagar किमथे तवं भूमावेव विलुण्ठसे नत्वं विप्रियं किच्चिदकाषै तव भामिनि। क्रन्दनेन दुःखयसे कथं मां तनुमध्यमे कथं कौसुम्भवसनं सौवणेम्बा शएचिख्िते। ` नाजुग्टह्वासि gata मणिवोजपयोधरे cn

(१) आओाद््पुखकयोर्नाल्ि | (९) ख, रजन्यां प्रविषेश yy 8

-२६

वह्ञादचरितम्‌।

धस्मिक्ञरचना By AMSAT सुगन्धिना कु्योखन्द्रलेखेव, TATST कारिता we a

परानितम्बसंसरगात्‌ यन्ते सारसनो्षमम्‌

शोभितं नाधुना भूमौ पतितं तहिराजते १० मुक्षावलौ WIHT YAT तव कुचदयात्‌ |

Taal च्युतं कण्डादनाभरणतां गतम्‌ ११ पूिंमाकौमुदौकाम्तिनिखिंतसिितश्ोभिना

fa wm वैर्दसि ama कुशेशयसुगन्धिनां १२॥ सव्यैधाम्ब॑जपव्राचि तवास्मि वचनङ्करः

Wawa तवादेशं werara सदा प्रिये १२॥ कं नादिश्से प्राग्वत्‌ सितपून्धाभिभाषिशि।

प्रपन्नं wae प्रापतं दासं हिमकरानने १४॥

wren: प्रियतरं नान्धा ead ममं सुन्दरि |

a हि & Maa ara’ a fe & परमा गतिः॥ १५॥ वणा सतवाक्येन मां जौोवय guifafa | कायस्थ्धोप्यकायस्यं स्फुरन्तमपि मां सतम्‌ १६॥ दास्ये प्रत्यथकषारिश्थाः कोरि प्रत्ययक्रारिखि। रत्रालक्कारभारं at यत्ते मनसि वर्तते १७ are werd’ ज्याम्‌ afar वरानने |

area सागरं वाले प्रविशेथम्‌ इताशनम्‌ १८

वह्धाखबरितम्र्‌ | ९७.

किमाभोणकारणं ते जोवितेश्वरि कथ्यताम्‌ 1

तप्रयं प्राकरि्यामि पे तै ललिताद्धिष्णा १९

fathead चिं सुख Re मां सव सुन्दरि

केनावमानितासि त्वमम्नौ कः णलभायते २०

अनादयः को भवेदाच्ः WMT यायादनाव्यताम्‌

को वचो FCAT कोऽवध्यो वा निहन्यताम्‌ २१

gad भाषितं तस्य कामस्य वशवर्तिनः `

साभिमानवतो cre: खिता मतसुखो तदा? २२॥

व्याह्त्तवदनं रामा किचित्‌ साचोक्षतेक्षणा |

सकदिलोक्ष कृपतिं तसौ नतसुखो पुनः २३

श्वासकम्पहद़ोरोजा स्फुरदिग्वाधरां ततः |

परिख्ज्याघ्चलेनाखं वभाषे गहदस्ना १४ पद्माश्युवाच, . |

यदि ते afaad काय्यै मां प्रेषय पितुगहम्‌

दुःखाष्ां दुःखिनीं नाथ काननान्तरचारिखोम्‌ २५

भोगिनी" ware मां मवामघेयश् frac |

राज्यं yy महाराज मां विहाय इखं सदा २६

प्राप्तोखि सुमद्ुखं" sad मम कारणात्‌

देणदेणान्तरे कान्त ACA RAGA २७

(१) ख, पुरः। (श) ख, eet ay (९) क, GANG | (a) ख, सप्राप्नोसि wyewy |

wgreufcay | राज्ञां वा राजयपुव्राशां wrsrarafirerarary |

सुरा नान्नासिषं नाध wate वनधारिणौ २८ अदा लोकचरिकाणां जाताभिश्ञावनोपते।

Mat यदि पश्येयं तदा किंकिं किशिषम्‌ २९

धनादौ afe मे काय्यै किमलङ्करण्णादिना |

पतित्वा घवलेश्बय्यां निमच्नेयमद्ं धुवम्‌" ३०

एवं विलपमानां तां care: च्रौणिपालकः

प्रषेशयन्‌ वक्षसोव तां पुनर्वाष्यमव्रवोत्‌ २१५ राजोवाच,

faa भे घुणंते जाये sere’ विश्व्यति

किमु तत्कारणं यस्मात्‌ AAS अशमाङुला ३२

a हि & जोवनं ufa a fe मे परम तपः।

aaa मे राजधष्यीः प्राणानामोश्वरो चमे॥ २२॥

त्वया ela aed arate ata प्रिये |

त्वया ae विशाला वने वासो वरं Warn a8 hi

प्राणा अपि मया यक्याख्यक्षं त्वां कदाचन|

शक्तुयामसितापाङ्कि कलङ्षु का कथा ॥२५॥

(१) ख, wet गत्वा मरिष्यामि निमख्छय जोषितेन किम्‌ | (२) ख, Fare नासि | (९) ख, मलकम्‌ | (४) ख, etary ५) क, featur)

वज्ञालचरितस्‌ | २९.

पादामतं महादेवि किं नानुकम्पसे पतिम्‌ प्रारेशरम शापितासि वद व्रेलोक्यसुन्दरि १६ aaa महिषो रान्नि wate ते महारुङः | भाचच्छ wed waaay विहिताच्लिः ३७ पतामि amet Bat कस्मा दयसे पतिम्‌ भक्षमन्याखनासष्ं प्रसोटाम्बुजलो चमे WRT एवं तदा व्याष्रन्तं राजानमुत्पले्षणा |

उवाच दारुणं AMY BIA FLAY: २८

Tyas |

अवक्षव्यमपि खामिन्‌ at वदामि शण प्रभो | कस्य प्राणनाथ यत्कर्स॑व्यं तदाचर ४० aut fe र्षकः atu युवतोनां विभेषतः |

went यदि नो वचूमि at वदामि सयौवना ४१ भर्तां गतिरहं नारोनां wat परमदेवता | Hi व्राद्मशस्य सुखात्‌ पिवालये देव मया Way ४२॥ पातिव्रत्यं परो wh: यूयते योषितामिति। नाहमत्याचरामि लां मनसापि कदाचन p ४३॥ are प्राक्लतनारौव पतिभक्तिविवल्निता | छत्पद्यासनमासखाप्य सदा Al पूजयाम्यद्म्‌ ४४ dare सततं पच्था प्रणिपातेन भक्तितः तेनाहं नोचहन्तेन विमार्गेणावमानितां syn

¦ e

warwufcarg | धिक्‌ तं किखिषाचारः कामान्धो afadfea:' | मातरं यः कामयते strat at पतिव्रताम्‌ ४६॥ अद्य ATE गता नाथ पायुचालममण्दिरम्‌ | एकाकिनोमसौ दृष्टा स्मयब्रनुखसार माम्‌ ४७॥ भोतया यश्मयाहृता सखौ तव हूतं गता ततो दुष्टामना नाथ तैन मलिनोक्तता 8८ wary Thea साः लाम्‌ वदामि यथायथम्‌ | कम्पन्ते मम गावाखि स्मृत्वा तस्य कुचेष्टितम्‌ ४९ भोतास्ि कुल्िताचाराव्‌ तस्मादषशमरसिता | faced निर्णायकेव चम्ूरायोघनं गता ५० इत्युक्ता दारुणं वाकं क्रूरा TMT ATMA | विररामोत्खजन्तयस्ं तदा वक्षभवकच्तसि ५१ agar वचनं राजा प्रियास्यकमलब्युतम्‌ |

| MIATA प्रजच्वाल START धराधरः ५२

तदा RUS ग्ेच्छास्यसटटशास्यमदोतितः।

स्फुरत्‌ Tawa नेतयुगलं लोहितायते ५२

तां arcuate’ वक्ञालो Tet ततः |

yt cw प्रतिन्नाय सान्छयामास विक्तवाम्‌ ५४ +

(१) ख, सुंकिलविषाचार कामां व्युखितेन्द्रिबम्‌ | (x) क, सेयं |

वज्ञाखचरितम्‌ |

yagufed ध्यायन्‌ तल्पे कोपाकुलो कृपः | जाग्रदेव यामिनीं तां कथश्चिदत्ववाइयत्‌ ५५

Taian वज्ञालचरिते, दयिताप्रसाधनं नाम चतुर्थोऽध्यायः |

(१) ख, yam इति चरभटानन्द्‌ © | (र) ख, उत्तरखण्डे इत्यधिकं पठति।

at

SY पञ्चमोऽष्यायः१।

उलायाहर्भुखे राजा क्रोधमाहारयन्‌ अशम्‌ | चघातुकानादिश्शन्भुसुपांश तनयं प्रियम्‌ १५ खुत्वा खस्य TTS तपसो AH CAA: | व्याकुलो मन्बयामास कान्तया aw fret रजन्धां गाहमानायामामग्ता रसि प्रियाम्‌ शुं तरणिमारुद् पलायत महाभयात्‌ = प्रभातायां विभावथां sren® तस्व पलायनम्‌ | qararet ययौ राजा चिन्ताजग्भविलोचनः प्रविशन्‌ मन्दिरं aa’ भित्तिकायां मदोपतिः। सखखुषालिखितं श्लोकं दृष्टेममपठत्‌ खयम्‌ ५॥ पतत्यविरतं वारि safer शिखिनो मुदा अदा कान्तः कछतान्तो वा दुःखस्यान्तं करिष्यति ६। श्ञोकभेतं वाचयित्वा वज्ञालो धरणोपतिः। पुवखेहचलचिन्तः कोव्षानालुषाव तान्‌ प्राप्तानब्रवोद्राजा VHT नौकश्डजोविनः

ममयं यदि कत्तव्यं qaat वचनं मम ॥८॥

(१) wyera, नासि | (२) ख, खवश्वम्‌ | (१) पुखके, खुत्वा | (४) ख, ° वाटोम्‌।

वह्ञाश्चरितम्‌ |

इतोऽपक्रान्तस्तनयो aaa: क्रोधल्षखः |

युखभ्यमोष्ठितं दद्यामवििष्यानयताश्ञसा < नाविका ory: | |

भूधरे कन्दरे दुगे कान्तारे सलिलेष्ठरे

पाताले वानयि्यामस्तिष्ठन्तमपि माचिरात्‌ १०॥

श्युक्ञा चाभिवाद्याय राजानं नाविका सुदा |

wad were जग्मुः HET कोलाहलं अयम्‌ ११!

परित्राणां दिस्त्या वाइयन्तस्तरौं हुतम्‌

भरानिन्युलेच्छ^ हभ्यामद्ोभ्यां जालजोविनः १२॥

ततस्तेभ्यो ददौ राजा सन्तोषषिंमलानमः |

धनरब्रवस्ममारान्‌ हालिक्षश्चोपजोवनम्‌ १२॥

CAA 'भट्टप्रोक्ते वज्ञाखचरिते लदणानयन॑" नाम पञ्चमोऽध्यायः |

२९

(१) शं, शवैश्वः।

(९) शं, wreq |

(a) ख, दति चीमटानन्द्‌ © |

(£) ख, उसरखयडे खवव्यसेन o |

` अथ षष्टोध्यायः१। अथास्ति Ta: THAT UTM: सौरेस्तथा वैष्णवगाणपत्येः | उपासिकोपासंकदण्डिभिख वन्द्यः खदा भिच्ुकमिच्चुणोभिः ue i faite समैः वशिजैखशूद्रैः खद्यासिभि मगुषमानुषोभिः wale पूज्यो वरदः whew माधवोग्रः किल देवदेवः अथानादिमदालि ङ्गः Faraz गौडमण्डले गताः पूजितं देव॑ मानवा उग्रमाधवम्‌ WR ब्राह्मणाः शषवियाः सव्व, वश्या मनुजादयः |

` `` सतृशद्रायाख YRS महादखानसुपागता, Bu

केचित्‌ पुष्पाणि dow धुपदोपानथापरे

केचित्‌ गन्धश्च नैषेद्यान्‌ केचित्‌ व्यजनचामरान्‌ ५॥ कैचिच्छताणि रव्रानि दाख वसनानि दूत्यादरीनि समाय्य ते द्रव्याणि समागताः षडार्सवैः प्रसूने करवौोरादिभिजनाः

wed पूजयामास धूपे चन्दनादिभिः ७॥

(1) क, yaa aria | (९) ख, aa]

-वज्ञाल चरितम्‌

वारिभिस्तोधेनेः खच्छः ष्मः सह cfd: ! ` Wet wang: गोतलेख सुगन्धिभिः ice ` ददु घैतप्रदोपान्‌ तेलदौपानथापरे |

Srey ददुस्तव्र पाद्यच्चामलवारिभिः गोपायते गोष्टे मधकुद्धुमकपुरे | 7 * पश्चाखतेः Ata Fea WHT ee | चन्दनेख सुगन्धे पञ्चगन्धे मुदापर

wet लेपयामासु मौनवा भक्तितत्पराः ११॥ ` ाख्यत्रमोदनेरयु्ं परमान्नं ददु समुदा ` | weary पिषटकाञ्च Faq विविधानपि vey पताकान्‌ स्थापयामास्खलचोनां शकान्‌ तथा ` ABTS जगुः कैचित्‌ केचित्‌ घण्टामवोवदन्‌ ११ gad रजतं are ददुः कैचित्‌ aaa ¦

दुख पञ्चरत्नानि सड लाजाक्षते नराः १४ करोदत्तंनताम्बलसुखवासान्‌ ददुस्तथा | देवस्यारूरुपन्‌ मूर्ध दुव्वापुष्णारतानि ११॥ एवं पञ्चोपचारेण मानवा भूरादयः `

frailty जपश्चक्रुः ree प्रदचिणाम्‌ १९ aa गति महो खाः वादयश्च मधुरसख्वनेः |

हां इहारैः' समुक्ञासेर्वाषयबुग्रमाधवम्‌ १७

(१) ऋ, BT कोङ्कारेः।

३५.

९६

बह्धाकचरितिम्‌ |

केचित्पष्डङ्गगयुक्ेन साष्टाङकेन तथापरे | परषेसुश्वापेयामास्रः स्तोवश्च मधुरस्वनै, १८ WAR भल्लरोभिच यदङकरमलेस्तधा | सुरलोभिख तन््ीभिः केचिदौलः खयग्भुवम्‌ १८ जयमङ्लगायाभिधारयोभिख गोतिभि;

wet भिचभिकुष्छरोलुगानेख भाषजै; २० Tat वेंदपादेख विप्रा वेदषिदां वराः |

चतिया खणरनत्रादिष्ठव्रकंख ARTA Re A वणिकाशुङामखिभिः सीव विखप्रववीः गृद्धा प्रूजयामाञ् विविधैव कियाफलै; २२ भयन्धे भागता ये जातयो रजकादयः। `

तै सब्बे दूरतः खित्वा प्रधैसुख पुनः एनः २३॥

इत्यानन्द्‌,भहपरोकषे Tareas’ उग्रमाधवपूखनं नाम षष्ठोध्यायः .

(१) ख, इति. श्रीमहानन्ड्‌ ०। (र) . ख, उम्ुरसखगडे gafae पठति।

अथ सप्रमोऽध्यायः१।

afafaq काले caret वज्नालदयिता पुरा शङ्करं पूजितुं तत्र महाखानसुपागता eat बहद्रव्याणि हेमनि राजतानि भातपव्रश्च देवस्य Sarre कणशपालिकाम्‌ प्रालम्विकाञ्च aca किरीटं कण्डभूषणम्‌ | अङ्गदं wed Grog नूयुरादिकम्‌ १३ ` वस््राणि महाइणि पताकाश्च ध्वजानि च। यज्नसूत्राणि गन्धानि नानोपकरणानि ४॥. श्रश्चयामास दैवंसादेवींच पुरोडितः। ` RAY स्तेरलद्धारेन्डते परं मुदा पूजयित्वा गता देवो BEM यनं वरम्‌ | सरोहितः खितस्तव्र द्रव्याणामंश्काङ््या & महान्तम्‌ waft वलदेव उवाच | भदन्त देहि मे भागम्‌ मग््राप्यमवबिरेण भोः AMAT तदः सखानाधिपः प्रत्युवाच तम्‌ अटदाम कस्मेचित्‌ भागमेव कदाचन

(१) ayaa, मासि (२) ख, पूजचितवा.बवो।

शट

बह्ञाङ्चरितम्‌।

भतो gat भवते गच्छ गच्छ we व्रज |

दयं ताभ्यामभूत्तव्र वाक्पारुष्यं कियतृक्षणम्‌ वलदेवस्ततः करो Saas श्राप |

निपतध्वमरे ae नते we भविष्यति॥ १०

खुत्वा AAAI ATT SAAT: |

वलदेवं गण्डदेशे चपेटेन व्यतोतडत्‌ ११ भादि्त्‌ व्यायतान्‌ शिष्यान्‌ एषोपसाय्यतामिति ततस्ते FRAT: गरोरान्नाप्रपालनम्‌ | वलदेवस्ततोऽगच्छद्र दब्रुपतिसत्रिधिम्‌ १२ सव्यो पान्तं warad 24 सव्यैमचोकथत्‌ |

पाषा ब्राद्मणा्ापि चकर स्तस्य समर्थनम्‌ १२

वलदेवस्य वाक्यस्य way दण्डयतां "गिरेः |

एवं विज्ञाय राजासावपमानं पुरोधसः। मन्युना प्रजज्वाल afer पटलं यथा १४ निरव्वास्यतां wife cert सखगरीः ae)

शति राजा ङ्द्रनागमन्वशात्‌ दण्डनायकम्‌ १५॥

निधिगणानां खजनकबन्धः सत्यं विधातुरदिंजवय्ये वाक्यम्‌ |

(१) ख, तदा क्रोधेन जञ्वाख |

व्ञाखलचरितम्‌।

चकार Wy वदिष्कतं तं गणेन ae किल राजसिंहः

दूत्यानन्द"भट्प्रोक्ञे वज्ञाल्रितेः रेवलानां निव्वौसनं नाम सप्तमोऽध्यायः |

(१) ख, दति रोमदानन्द्‌ °| (२) ख, उत्तरख्छगड cafes: ws: |

Re

अथ CASTS I ॐनमः; शिवाय |

, नारायणं नमस्त्य भर श्वेव भरोल्तमम्‌ Sal खरस्वतीं व्यासं ततोजयमुदोरयेत्‌ १॥

ॐनमो WTAE वासुदेवायः |

नमोऽस्तु सिंहगिरये प्रभवेऽहुतशक्षये | वज्ञालभूपति निन्ये मागें येन सनातने २॥ अथ ोवज्ञालसेनः पुरा गौडे पुरोत्तमे नानारब्रज्वलवृशोभाष्सभायां सुखमासते २४ नोलकुश्चितकैशान्तव्यालोलचुखे कुन्तलाः सभाश्जनािभ्रमरेः पोयमानमुखाम्बुजाः कश्ुकितस्तनाभोगाः कनदलयकङ्कणाः | सुवस््ा्ारुसव्वङ्गयः भारक्तदशनच्छदाः ५॥ भाविष्क्थैदाइमूला Tawar इव स्त्रियः वयन्ति कृपं aa चलश्चामरमारतेः राजन्धा राजय्राश्च वावटूकविटादयः | उपासते स्म ARTS ब्राह्मणाख महौजसः

(+) ्ादथषखखकयोर्ना लि | (x) पुखके, नालि (१) ख, ° दयोतमान o | (४) ख, ata °।

वह्ञाख्थारतम्‌। st

गोते Wate alee नचो इरिणलोचनाः। ` wane वाद्यविदो वादये रमयन्ति तम्‌ कदाचिदेदबेदाक्गोपनिषद्शाख््रवित्‌। इतिहासपुराणानां वेत्ता लोकनमस्कृतः Raat नयवान्‌ वाग्मो महाराजगुरसुनिः! | योगोष्रो महाप्राच्नः सब्वेणाख्रविभारदः १०

we; सिंहगिरि नाम शिष्यैः after उद्गासयन्‌ दिशः wat: frat परमया ज्वलन्‌ ११ सभां राजवज्ञालं द्रष्टुकामो मनोजवः वदरिकाखमोदशं भ्रमन्‌ तामगमत्‌ सभां १२ | maT fH ata विलोक पति सुनिम्‌। ` म्यत्यत्यासनात्‌ तूं ववन्दे चरणौ मुनेः १२ TIGA ततस्तस्मै भक्षा प्रीत्या पार्थिवः धनेः Ta TUATHA: पूजयामास यत्रतः १४ : वज्ञाकेनाधितो रान्ना मुनिः प्रीतमनास्तदा ` ` अनामयच्ाव्थयस्च पय्यैष्च्छस्ननेश्वरम्‌ १५॥ "` . वलदेवं समागम्य सस्मितो मुनिसमः | प्रतिपूज्य यथान्यायं पप्रच्छ कुशलं तदार १६ सं ELAS राजा भट्सिंहगिरि मुनिम्‌ | उवाच परमप्रोतस्तापसं योतितप्रभम्‌ १७

(1) ख, गुरः | (2) ख, कुशलाटिकम्‌ | (९) w, afar: | |

gk

wareafcary |

wa भे सफलं om aquwry पविवितम्‌ भवदभ्यागभेनेव सुप्रभाता विभावय १८ ततो विश्रान्तमालश्य तं aft संशितव्रतम्‌ सुखासोनसुपासोन उवाच भुवनेश्वरः १८ राजोवाच | भगवन्‌ VATA: TT: सव्यैतस्ववित्‌ | भवतोऽविदितं किश्ित्रास्तौति छपया वद २० चतुष्धर्यससुत्पत्तिं गोत्रवंशादिकं शमम्‌ | वण नां शङ्ुन्रोत्पन्तिं ware मे सुने २१॥ इति रान्नो वचः Gar सन्तोषविशदाननः | प्रत्यवाख महातेजा स्ततो नारायणाकजः २२॥ षि सिंइगिरिरुवाच |

WIR यथा राजन्‌ राजषिभ्यस्तवोनिधिः छष्ण्टपायणः प्राह तथाद्य कथयानि ते ५॥२२॥ वदरिकाखमे ger देबदटारुवनालये | नामापच्िमुमाकोष्ं यान्तिकान्तिनिकेतने २४ तदव्य विकालन्नं मषिं चिरजोविनम्‌ व्यासं राअर्षयः wet प्रशिपत्योपतखिरे vw २५४

, , राजषेय SY

गताः मेमिषारण्छं पुरौ वाराख्सोमपि |

भवान्‌ शको दृष्टः सौति वा शौनकादयः \ २९ #

weraufrag | Sz:

दिश्या दृष्टोऽसि भगवं fatara गिराविष् |

सुचिरं मागेमाणानां wat भक्िमतामिव २७ ॥' विभाजितस्त्वया वेदः पुरा सत्यवतोसत्‌ | इतिहासपुराणानि कथितान्यनुकम्बमया २८ कथितं wharery कलिः सम्प्रति वर्स॑ते। ` लष्णोऽपि पलितैः a: शक्ततां गतवानसि २९ Wary AIT AW] खयमेव महासुने |

परणं VHARW WATT वयं तव ३० भवन्तं afe wera: पुराणकथनं विना | ` बद्योऽस्ति पदयो भंचिदामभि सत्ववथो भवान्‌ २१ ति तेषां वचः खला fafeq प्रहसन्निव | उवाच वाग्विदां Ae: अरुयतां कथयामि वः ₹२

दति! amraafca® व्याखपुराशे अषटटमोऽध्यायः }

(५) ख, चरीभङानन्दमङ़्पोक्ते wafwe: पाठः| (२) ख. उक्षरखणडे इत्यधिकः पाठः +

रथ नवमोऽध्यायः१। ब्यास उवाच | |

सहस्रगोषां परुषः TWAT: सषखपात्‌ |. भूमिं frat ger भत्यतिष्ठ्याह्लम्‌ ` तस्माडिराडलायत विराजोऽधिपूरुषः ततोऽभिध्यायतो Tet ललाटाश्च व्यजायत ॥२॥ चन्द्रमा मनसो MAMA: सूर्य्याऽजायत | , भुखादिन्द्रख अग्नि प्राणाहायुरजायत २॥ ि मरौचिमवक्किरसं पलस्यं yas क्रतुम्‌ |

` वशिष्ट्च महातेजाः सोऽखजकत मानसान्‌

` लोकानाग्तु विद्य सुखवाहरु्पादतः। ` ब्राह्मणं चचियं वेश्यं शूद्रश्च facta ५॥ ` खज्यमानाः प्रजा aa विवरैन्ते यदा यदा | हिधा wart देहमर्धेन पुरुषोऽभवत्‌ | ava नारौ तस्यां सज विविधा; प्रजाः दिवश्च एथिवीख्धेव महिना व्याप्य तिष्ठतः | पितृणान्त॒ गणाः सप्त पुराणे कथिता मया वैराजा अग्निव्वात्ताख तथा विषदः स्मृताः | सुकालाख हविष्मन्तः सुखधाचैव सोमपाः

(१) gare artery

वञ्च खच। प्तम्‌)

एषामाव्यास्रयो भूपाः पितरोऽमृरत्तेयः BAT: सुकालाद्याञ्च चतारः सेवेते गणाः स्मृताः < facraga: सोमसदः भिनिष्वात्ता मरोचिजाः | Hara वहिषदः सुकाला वथिषटजाः |

सुखधाः पुलदहाव्ाताः सोमपास्तु कवेः सुताः ll १०॥

सुकालाख्च विष्यन्तान्‌ सुखधा्चैव सोमपान्‌ ` ब्रह्मच्षतियविटशूद्रा भावयन्ति फलार्थिनः ११ यत्र तेतु गणा मुख्याः पितृणां परिकीर्तिताः anata विन्नेयं पुतपौवमनन्तकम्‌ १२ ` fat विश्वभुगाराध्यो watt घन्यः एभाननः। ` भूतिदो भूतिति; पितृणाञ्च गणा नव १३ कल्याणं कल्यताकन्ता कस्य: AMAT: कश्यताहेतुरनघः षडिमे गणाः सताः १४॥ वरो वरेण्यो वरदः पुशटिदसुशटिदस्तथा ` विश्वपाता तथा धाता BHAT तथा गणाः १५॥ महान्‌ महामा महितो महिमावान्‌ महावलः | गणाः पश्च तथैवैते पितणां पापनाशनाः १६ सुखदो धनदखान्यो wher we भूतिदः पितृणां कथ्यते चेतत्‌ तथा गणचतुष्टयम्‌ १७ दूति वज्ञाल्वरितै' व्यासपुराणे ख्टिविखश्टिकथनं नाम नवमोऽध्यायः |

(१) ख, खत्तर खणड wears | .

४५.

अथ द्‌ गमोऽध्यायः१। ` ब्धा उवाचं

| विराजमखजत्ालः सोऽखजत्‌ पुरुषं विराट्‌ ged तं मनुं fate विराज अङ्सम्भवम्‌ सर्ष्टा तु प्रजास्व भापवः प्रजापतिः | लब्धवान्‌ पुरुषः पत्रम्‌ शतरूपामयोनिजाम्‌ वैराजात्‌ पुरुषात्‌ वोरं शतरूपा व्यजायत | प्रियव्रतो्नानपादौ वोरात्‌ काम्या व्यजायत काम्या नाम महाभागा कमस्य प्रजापतैः |

कन्या पुत्राच चत्वारः ware afer विराट्‌ प्रभुः प्रियव्रसं समासाद्य पतिं सा जनयत्‌ सुतान्‌ | उत्तानपादं HATS quafa: wears: ५५. उत्तानपादाश्चतुरः FIAT सुषुवे स्तान्‌ | WHS कन्धा wae खता नाम विद्रा उत्पन्ना वाजिभेषैन श्रवस्य जननो शभा `

wae कौल्तिमन्तख्च WaT वसुम्तथा | खउन्तानपादोऽजनयत्‌ सुतायां प्रजापतिः

#------~~-------~------------ are

(१) शपुसके नालि

वद्काखर्चारतम्‌।

ससं णां पुरस्थानं भुवश्च तपसासवान्‌ `

तस्मात्‌ ्लिष्टिश्च भव्यञ्च ध्रवाख्डन्भव्येजायत FREI सुच्छाया पश्युव्रानकख्यषान्‌ |

रिपुं रिपुच्यं रिप्रं cae! हकतेजसम्‌ रिपोराधत्त sect ange सव्यैतेजसम्‌ | अजोजनत्‌ VRC Act aI मनुम्‌ १० प्रजापतेरामजायामरण्यस्य ABTA: | मनोरजायन्त दथ नडलायां ATT: Le कन्यायां मानवशरष्ठा वराजख्य प्रजापतेः ..

अरुः पुरुः शतदयुन्नस्तपस्वौ सत्यवाक्‌ कवि; १२ अनिनिष्टुरतिरावञ quate नव अभिमन्यु दशमो ASAT महोजसः १२ ऊरोरजनयत्‌ पुत्रान्‌ ASTRAY महाप्रभान्‌

अङ्गं सुमनसं खाति, क्रतुमङ्गिरसं गयम्‌ १४ अष्रात्‌ सुनोधकन्यायां वेण एको व्यजायत |

वेणस्य मथिते पाणौ सम्बभूव TAT: १५॥

AU चेमां Ww Ways राजसूयाभिषिक्लानामायः एथिवौोपतिः १६॥ तस्माच्चैव समुत्पन्नौ निपुणौ सुतमागधौ |

wat: Yat तु Wa जन्नातेऽन्तचिपालिनौ १७

() ख, टकषम्‌। (x) ख, ख्यातिम्‌ |

89

बह्वाखचरितम्‌ |

शिखिनो वि्धानमन्तरडा नादय जायत | विर्ानात्‌ षड़ाम्नेयो घोषणया जनयत्‌ सुतान्‌ १८ प्राचो नवर्हिषं wat गयं छष्णं व्रजाजिनौ | प्राचौनवद्धिभगवान्‌ महानासीत्‌ प्रजापतिः १९ समुद्रतनयायान्तु WATT SAA प्रभुः grated सामुद्रौ दश प्राचौनवद्दिषः २०

स्वये प्रचेतसो नाम UFATA पारगाः |

प्रजापतित्वं सम्प्राप्य तुष्टाः प्राचौनवर्हिंषः २१ a खं व्याप हि तरभिस्तांस्रूनदष्ंख ते |

qaaaan बुषा किञ्चिच्छिष्टेषु शाखिषु उपगम्यात्रवोदेतान्‌ राजा सोमः प्रजापतोन्‌ २२॥ कौपं यच्छत दाख्छन्ति कन्धा वो मारिषां वराम्‌ तपखिनो Ba: कण्डोः प्रम्लोचायां ममेव २२५ भविष्यं जानता GET भाग्या वोऽसु कुलङ्करो |

अस्या सुत्पद्छते oe: प्रजाः संवदै यिष्यति wu २४॥ प्रचेतसस्तां wey ईैचोऽस्याश्च ततोऽभवत्‌ |

. दशभ्यस्तु प्रचेतोभ्यो मारिषायां प्रजापतिः २५॥ दक्षो जन्ने महातेजाः सोमस्यांशेन भूमिपाः पृवराजुत्पादयामास WATS TWAT: .

यश्य नाम दक्षस्य सहस्राणि पश्च

garui fed ver: प्रमाणं दि गतादिशः ॥२६॥

ABITIU CAG | ४९. ततोऽन्यपुत्र साहसं तेषामन्वेषण्े गतम्‌ |

अवापि निवन्तन्ते समुद्रेभ्य इवापगाः २७

इति वज्ञालचरिते' व्याखमुराणे खायन्धुव-वं्कथनं नाम दशमोऽध्यायः,

() ख, उ्रखखडे भटृपोङ्गे | (९) ख, yRugaste अल्‌ मवम cam तञ्धिपिकरप्रमाद canarias |

एकादशोऽध्यायः © | ` faigfnfcaare |

AWN मानसादविः सोमस्तत्पुषतां गत; तस्य ast प्रवश्यामि यत्र जातोऽसि पाथिव॥१॥.

व्यास उवाच

ला सोमो राजसूयं wate दिशां ददौ | सदस्येभ्यख सुख्येभ्यो AMPA: परन्तपाः aaa सोमं तद्रूपालोकनेष्डवः | कामवाणाभितप्ताश्मो wae: सिषेविरे ३२५ शिनोवालो weary हविष्मन्तं क्रतुः खयम्‌ दयुतिर्विंभावसं aw पुशिधौ तारमव्ययम्‌ प्रभा प्रभाकरं त्यक्ता वसुमारोचकाश्यपम्‌ | कौर्सिंजयन्तं ware नन्दीं त्यक्ञा पतिं तिः लच्छर्नाराययं त्यक्ञा सोमभेवाभजत्‌ तदा सोमोऽपि कामयामास BARAT इव तास्तदा | स्पते; वै भायां तारां नाम यशखिनोम्‌ जहार तरसा सोमो शछवमत्याङ्गिरः सतम्‌ |

याच्यमानोदेवैब सोमो Safafa: Te

4) शिपिकरप्रमादवशात्‌ अयं waferafaget दशम इति पते |

बह्धाख चरतस्‌ |

अ्राङ्किरिसे तदा aa तारां मैव व्यवसख्यैयत्‌ t

संरब्षस्ततस्तस्मिम्‌ देवाचार्यो ठरस्यतिः STATA ग्राह पाश्थिमाङ्किरिसस्तदा 1

हि शिष्यो महातेजाः पितुः gat awat: nes सेन GEA भगवान्‌ खद्रस्तस्य AKUMA: | पाश्विग्रादोऽभवहेवः प्रस्छद्चायगवं धनुः १० § तेन ब्रह्मशिरो नाम परमास्छं महात्मना I Sioa cared येनेषां नाशितं यशः ११ aa युदमभूदोरं प्रख्यातं तारकामबम्‌ | देवानां दानवानाख्च लोकक्षयकरं WET १२ aa faery ये देवाः afaaraa पार्थिवाः | ब्रह्माणं UTS जग्मुरादिदेवं सनातनम्‌ १३ ब्रह्मा निवार्यो शनसं तारामाङ्किरसे ददौ | तामन्तःप्रसवां दृष्टा गभ त्वजाव्रवोद्गुरः १४ # गर्मस्यज्ञः प्रदोोऽय प्राहाहं सोमसन्धवः -

एवं सोमादुधः पुश्रः FARA पुरूरवाः १५ saat जन्निरे यस्य पुताः सप्त ARTA: | | गन्धव्थां सुमहासानः श्रायुर्षीमगनमावसुः १५ विश्वायु्ैव धमासा खुतायुश्च तथापरः |

दृढायुश्च वनायुख शतायुखोव्यैशोसताः १६ खभीनुतनयायां तु प्रभायां aft पुरा,

Al

QR.

बह्वाख्चरितम्‌ | सिंडगिरिर्वाच |

तैषां वंशेषु aaa महातानो WETTT: |

ब्राह्मणाः चविया वेश्याः शूद्रा जाताः AWE! | १७ व्यास उवाच |

भायुषः APT: पुतो SEMA ततः परम्‌

Tat रजिरनेनाख रजेः Gawd wea १८

राजेयमिति विख्यातं विष्णुदन्तवरो रजिः |

यु देवाश्च दैत्यानवधौत्‌ सुरयाचितः १८ | Seren पिठकन्धायां विरजायां महौजसः |

AYIA सुताः सप्त षडिन्द्रोपमतेजसः w २० यतियेयातिः संयाति रायातिः पाञ्चिको भवः सयातिः षषटस्तेषां वै ययातिः पार्थिवोऽभवत्‌ २१

यतिसु area ANA ATTA: |

तेषां ययाति; were fare वसुधामिमाम्‌ | देवयानौसुशनसः सतां wreharara ख; २२ शर्िषामासुरौं चेव तनयां हवपव्वेशः |

यदुश्च Gages Vaart व्यजायत |

SE चान्‌ yaaa शर्धिष्ठा वाषपव्वणो २२ यदुः पुरुखाभवतां तेषां व॑श्यविवनी

शण॒ताथ यदोस्तस्य वंशमहुतपौरूषम्‌ २४ | बभूवुखु यदोः Yat: we देवसुतोपमाः सदः पयोद क्रो्टा नोलोऽच्िकस्तथा २५॥

वज्ञाखवरितसम्‌ |

सहस्रदस्य दायादास्रयः परमधाश्िकाः |

डेय यश्व राजा वेणुहयस्तथा २६ ` ` ₹ेहयस्याभवत्पुव्रो waa इति श्चुतः ।. WHAAA ATTY साहच््ञस्तस्य चामजः | साच्नो नाम पुरो aa रान्ना निशिता २७ MEAS तु. दायादो महिष्मान्नाम पाथिवः। awl wat नाम पुरी मैन रान्ना निवेशिता Aq भ्रासीगश्महिष्मतः gat weer: प्रतापवान्‌ | aera fant राजा पुरारे परिकीर्तितः २८ ATMS दायादो Tear नाम विद्युतः | SETS स॒तो राजा कणको नाम वितः १० कणकात्‌ कछतवोग्यसु RATA करवीरकः | anaes चतुर्घोऽभूत्‌ छतवोादधाच्छुनः ३१ यः बाहुसहस्रेण सप्तद्ोपेश्वरो भवत्‌ |

जिगाय एथिवोभेको रथेनादित्यवश्चैसा ३२ aed मोहयित्वा तु सबलं रावणं बलात्‌ `

KR

रसौ बहा धनुज्याभि रुत्सिक्तं पञ्चभिः We २३

निल्नित्येव समानय माहिष्मत्यां बबन्ध तम्‌ ` तस्य बाइसदखन्तु युध्यतो भुवनेश्वराः | योगाद्योगश्रस्येव प्रादुभवति मायया ३४ अष्टो वत सधे altel भागेवोऽस्य यदाच्छिनत्‌ | रान्नो बाहसहसखन्तु हेमतालवनं यथा १५॥

#१।

= -=

` बह्ञाखचचरितम्‌ |

जामदग्नासदा रामात्‌ वाडइजान्‌ चतरियान्‌ WA: | कात्तवोर्ययस्य महिषौ पलायत सुदारष्णात्‌ RE अन्तव्वतरौः तु सा Sat सुषुवे कौथिकायमे |

सवं संभौमनामानम्‌ बालाकभिव सुन्दरम्‌ ३७॥ समाता afta: काले ya: सरसिजाननः कौशिकात्‌ प्रतिजग्राह धलनुव्वेदं मष्टाभुजः १८

` ब्राह्मणं पिदटषहन्तारं sar ATSHSTAA |

जगाम ब्राह्मणान्‌ शन्तु fry क्रोधारुणेल्षणः २८

एकविंशतिवारान्‌ महोमब्राह्मणामिमाम्‌ |

चकारातो विद्यन्ते ब्राह्मणा मुखजा; कलौ ४०

` वरान्‌ ARTA विलोक्य भार्गवस्ततः |

अव्राद्मण्ये तदा देथे तेषां सुतरमकल्पयंत्‌ ४१ तुष्यन्ति भूषणेनार्ययो गावः खच्छन्दचारतः |

FAT: पां शवषेण fal St परनिन्दया ४२

जामदग्न ततो YW जघानाल्जननन्दनः | एवं ब्राह्मणान्‌ जित्वा सुभौमोऽभूव्नयष्वजः ४३

. "ततो विप्राः सुतायिन्यः ल्षतियानुपतस्िरे |

जातयो HEAT ATS कदम्बपन्ञवादयः ४४ ब्रह्महत्या प्रापविद्धो निरतिं सोऽलभवरृपः | अयष्ट वाजिमेधेन ast पापविनाशनम्‌ ४५॥ तस्य ययोः प्रतिक्ततिरदयाप्यस्ति भिलामयी माहिकषतोपुरे रम्ये नद्वदातटिनीतये ४९.॥ ..

dgiauicad | ५५.

कात्तवोय्यस्य तु शतं पुत्राणाम्‌ पञ्च वे पराः | शरसेनख YTS ष्टोक्षः कष्ण एव च। |

जयष्वज इति ख्यातः FRAT महावलः ४७ जयष्वजात्‌ तासलजङ्कः तालजङ्कात्‌ गतं सुताः | तालजदग इति ख्याताः शूरा उ्तमपौरुषाः ४८ तेषां कुलेऽतिविमले इेहयानां महामनाम्‌ | Afawrar: खयं जाताः भोजाञचावन्तयः सताः ५९ तोण्डिकषेयाख विख्यातास्तालजङ्कास्तथेव |

भरताख सुजाता पुराणे कथिता मया ५०॥ AGUA वोराः यादवाः पुणयकश्थिशः।

हषो वं्रधरस्तत्र तस्य पुव्रोऽभवनमघठः ५१ `

मधोः पुत्रशतं त्वासीत्‌ हषं स्तस्य aA |

हषणात्‌ SUA: WA मधोस्तु माधवाः AT: ५२ यादवा यदोजाता वडत्रान्नानुकौचैते | तुव्यैसोयेवना जाता भोजा Fw: सताः स्मृताः | अनोज््च्छजातयसु एरोस पौरवाः स्मृताः ५७

इति वज्ञालचरित' व्यासपुराण्े सोमव॑श्वणनं नाम एकादशोऽध्यायः |

(१) ख, उत्तरखण्डे भदूपोक्तो इ्यधिकः |

अथय हादश्णोऽध्यायः*१। fiefatcrara शृणु राजन्‌ Maa वंशमुत्तमपौरुषम्‌ | frataragent यत्र जातोऽसि पाथिव १॥ व्यास उवाच |

Go: Yat मशावोर्य्या राजासोव्जनभेजयः | प्रचिन्वांस सुतस्तस्य a: प्राचोमजयदहिश्म्‌ 2 प्रचिन्वतः प्रवोरोऽभुत्‌ मनस्युस्तस्य AAT: राजा चाभयदो नाम मनस्योरभवत्‌ TA: तथैवाभयदस्यासौत्‌ सुधन्वा नाम पार्थिवः | सुधन्वनो THAT: सम्पातिस्तस्य ATA: सम्पानेल रम्माती रौद्राग्वस्तस्य वै सुतः | रौद्राश्वस्य ताच्यां वरै दशाप्यरसि सूनवः ऋचेयुः प्रथमस्तेषां ककनेयु fears: |

wag: खण्किलेयुख सब्रतेयु्महामतिः दशारणेयुजलेयुख WATT महाबलः |

बलनित्यो बलेयुख रोद्राश्सूनवो दश

yaa, arfer |

वज्खाखचरितिम्‌

कच्ेयोस्तनयास्त्वासन्‌ AT एव महावलाः | MUA YAS परमन्युस्तयेव सभानरस्य gag विदान्‌ कालानलो पः | कालानलस्य WAT: CHA नाम वे सुतः ज्ञयस्याभवत्‌ Fat वोरो राजा Fras: - परष्लयामजः खो मान्‌ राजाभूल्ननभेजयः १० महाथालसु राजषिजनभेजयदेहजः |

देवेषु परिज्ञातः प्रतिष्ठितयशा सुवि॥ ११॥ महामना नाम सुतो महाशालस्य afar: | HI NT: शूरगणेः पूजितः मदामनाः १२ महामनास्तु Yar हौ जनयामास सत्तमः | उशोनरघ्च was तितिन्रु् महाबलम्‌ १३ उश्यीनरस्य Vary पञ्चराजधिवं लाः | am क्तमि्मैवा zal पञ्चमो दृष्तो १४ उभोनरस्य YAY पञ्च तासु कुलोदष्टाः। ` तपसा चैव महता जाता SKA ATH: १५ amare at: ya: wat कमिरजायत | नवायास्तु नवः पुतो TAIT: सुत्रतोऽभवत्‌ १६ दृषद्दत्यासु संजन्न शिविरौयोनरो aa: |

fuag शिवयः ख्याताः यौधेयास्तु ZAM १७ Il

(१) पुरतके, grea इत्यत परञ्जय इति पाठः| Gq

५२

ge

wqrewfray |

नवस्व AAT EY BAY afar Fe |

gare तथाम्बष्ठाः शिविपुत्रान्‌ निबोधत १८ futyq शिवयः garaera लोकविखुताः | SISA: PACS कौकेयो मद्रकस्तथा १८

तेषां जनपदाः स्यौताः कोकेया मद्रकास्तथा | हषदभाः gaia तितिक्षोः णत प्रजाः २० afar भवद्राजा पूव्यैस्यां दिशि पाथिवाः। उषद्रथो महासत्वः फेणस्तस्य सुतोऽभवत्‌ Az Il षाकु सुतपा TH सुतः सुतपसो वलिः |

जातो मातुषयौनौ Bafa: काश्चनेषुधिः २२॥

महायोगौ तु वलि्वैभूव safes: पुरा) पुत्राङुत्पादयामास पञ्च वंशकरान्‌ भुवि.॥२३२॥ UE: प्रथमतो AN वङ्कः सुद्मस्तयैव

ue: कलिङ्ग तथा बालेयं चषत्रमुच्यते २४ AAA ब्राह्मणायेव तस्य वंशकरा भुवि |

aq ब्रह्मणा TUT वरः प्रोतेन घोमता २५॥ महायोगिल्वमायुख कल्पस्य परिमाणतः |

संग्रामे वाभ्यजओयत्वं wal चेव प्रधानता | च्रलोकयदशनश्चापि प्राधान्धं WET तथा २६ वज्ञे चाप्रतिमलवं वे धरतच्वाभिदेनम्‌ |

चतुरो नियतान्‌ वणान्‌ ae सखथापयितेति २७

waravicay | cea विसृना राजा afe: आग्तिं परो अयौ बखिख्तागभिषिष्येह प्वुतागकस्छषाय्‌ २८ 8 warat ataqarent योगमाचित्व ब्रमः WEN: सन्वेमूलानाम्‌ कालापेथो चरण्ुधिः a २९ कालेन महता चोरः VY खागसखुपागच्‌ | तेषां जनपदाः TY अङ्गा ANT सडुन्नका eek कलिङ्गाः पुख्छका्येव AES TA प्रजाः | UEGal मदहानासोत्‌ राजेन्द्रो दधिवाहनः ३१ efwareagayg राजा दिविरशोऽभवत्‌ | विदान्‌ werent माम तस्व Foran: सुतः ३२ तेन घ्छरथेनाथ तदा fague निरौ यजता सडह MMT सोमः पौतो ACTA Fae अथ चिव्ररथस्वापि gat दशरथोऽभवत्‌ |

लोमपाद इति ख्यातो यख शान्ता सुताभवत्‌ + २४

तख SNA: चतुरङ्गो महायथाः ऋरष्यश॒द्खप्रसादेन TS कुलविवदैनः way अतुरङ्गस्य पुरसु ware इति अतः VAMAFA राजा चम्पो नाम महाययाः ३६ चम्पस्य तु पुरो चम्पा या माशिम्धभवत्परा | पू्भद्रपरसादेन THAT AT सुतोऽभवत्‌ ३७ ततो वेभाख्किस्तस्य वारणं शतवारम्‌ | भव्यवतारयामास मन्र्वाहनसु्तमम्‌ १८

Re

e

qgleufcarg |

‘WAT तु दायादो राजा भद्ररथः स्मृतः

पुत्रो भद्ररथस्यासीव्‌ SWRA WAT: ३८ दभः सुतस्तस्य यस्मात्‌ TA SWRA: |

हद्मनासु राजेन्द्रो जनयामास वे सुतम्‌ ४०

नाना जयद्रथं वोर यस्माहृढृरथो दपः | भासोत्‌ दृढृरथस्यापि विश्वजित्‌ कुलनन्दनः ४१

दायादस्तस्य कसु विकणीस्तस्य चात्मजः | ` सस्य पुव्र्तन्वासौदङ्गानां कुलवशैनम्‌ ४२

SCUGA AY राजा ATA दद्ग्मनाः तस्य vated arate वेनसेयसुते WA ४२ ameat सत्या ताभ्यां ang विद्यते |

TIA राजेन्द्रो यशोरेव्यां व्यजायत ४४॥

सत्यायां विजयो नाम ब्रह्मच्षष्ोत्तरः स्मृतः |

, विजयस्य oft: पुत्रस्तस्य पुतो wana: 8५

्तत्रतस्य पुत्रस्तु WARN महायशाः तस्य पुजरसत्मधिरथः सुत दत्यपराभिधः ४६ i यः aw प्रतिजग्राह तेन क्णंसु सूतजः |

HATA SILA एथसेनस्तदावमजः ४७ ए्॒सेनान्बये वोरो AAA भविष्यति गीडव्राद्मणकन्यां यः सोमटासुद्ददहिष्यति* ४८

(१). क, Greet ब्रह्मणो कन्यां यो राजोदावड्िष्यति।

वह्धाखचांरतम्‌।

तदन्ववायजग्ानो राजानोऽमितपौरुषाः खप्षदोपपतोन्‌ वोरा; करिष्यन्ति व्यामुगान्‌ ४९ तद्ये सामन्तसेनो भूत्वा पालयिता वलो | आविनष्यादासेतुबन्धादरिजों सागराम्बराम्‌ ५०

सिंहगिरिरुवाच |

तस्मादेमन्तसेनोऽभर द्राजन्‌ तव पितामष्ः |

धाम घासं afeara दिषद्लइताश्यनः ५१ तस्मादिजयसेनोऽभूष्वोडगङ् सखो कृपः

योऽजयत्‌ एधिवीं छत्रां चतुःसागरभेखलाम्‌ ५२ तस्य पुत्रोऽसि वल्ञाल arene faa: | प्रत्यि-एथिवोपाला यस्य ते शरणं गताः ५३ awa यो योनिग्धैयः चतियपूव्यजः | सेनव॑शस्ततोजातः यस्मिच््ञातोऽपि पाण्डव ५४ efe यः पाण्डवं asl cafes विनिन्दति |

विष्ठायां afer पच्येत नरक चिरम्‌ ५५॥ वक्लभानन्दचन्द्रबन्द्रमायुतवल्षभः |

तस्येदानीं मषाराज काय्य भवति शासनम्‌ ५६ तस्यास्ति कन्यकारन्नं रूपेणानुपमं मुवि | सुप्रभामिव नाभागस्तं कन्यां इर पौरवः ५७

(१) ख, पाण्डव)

९१

९९ wgreufcag |

SAR सा याति वाला गौरीं ज्ञातु यदा यदा। तदा तदा लरयति द्रष्टुं AACA STATA ५८ दष्डहयावशेषायां रजन्धामरुषोदयम्‌ |

विलोक्य चरियारेषु विश्वसन्ति मेगमाः ५९

दति वक्ञालवरिषै' व्यासपुराणे युरुवंथकौर्तनं नाम हदादशोऽध्यायः।

(१) Gea, उन्तर व्यड wea इत्यधिकः पाठः|

श्रथ लयोदशोऽष्यायः१। व्यास उवाच

वेदः स्मृतिः सदाचारः खस्य प्रियमालनः। सम्यक्संकलखजः कामो धन्धमूलमिदं स्मृतम्‌ अध्यापनच्ाध्ययनं यजनं याजनं तथा |

दानं प्रतिग्रहं ब्राद्मणानामुदाद्ृतम्‌ २॥ अूतिस्मृतो विप्राण्णं चन्ुषौ देवनिभ्विते काणस्ततेकया Fr दाभ्यामन्धः wate: २॥ वेवाहिकेम्नौ कुर्व्वीत wera यथाविषि | पञ्चयन्नविधानच्छ पंक्तिष्धान्वहिकीं खो अध्यापनं ब्रह्मयन्नः पिढयन्नसु तपणम्‌।

होमो देवो बलिभोतो दृयन्नोऽतिथिपूजनम्‌ देवतातिथिष्धत्यानां पितृणामासमनख्च यः |

निव्यैपति पच्चानासुच्चुसन्न जौवति एकरात्रं वसन्‌ विप्र; चतियञातिधिः स्मृतः अनित्या fe fafa ्यस्मात्तस्म्रादतिधिरुश्यत वेश्यशद्रावपि प्राप्तौ कुटुम्बेऽतिथिधर्िणौ | भोजयेत्‌ Wea स्तावा्थंस्यं प्रदभंयन्‌

(१) wyera arfer |

e

९४

warwuafcay |

खदारनिरतो नित्यं परदारविवल्निंतः |

| wae waa सायंप्रातर्दारधोः <

सञ्थैतः प्रतिच्छन्नो यादहक्या कथितो दिजः |

भवेदोषभाक्‌ तेन उ्वलनार्वीसमो हि सः १०॥ भूतानां cad दानमिख्याध्ययनमेव |

शिवार्चनं चतिया्णां तथा नारायणाश्चनम्‌ ११५ faire दस्युवधे रणे Haley पराक्रमम्‌ |

नास्य marca किञ्चित्‌ cent दस्युविनिग्रङात्‌ १२॥ चाटभाटतस्करेभ्यो महासाहसिकादिभिः | पौ्यमानाः प्रजा रेत्‌ कायस्थे विशेषतः १२॥ सम््रानदानसलत्कारेः वेदिकान्‌ वासयेत्‌ सदा | राजन्यो धर््क्तत्य्च FATSA WATT: १४ Ue पण्डितं नोतिशास्त्रन्नं नित्यश्च प्रतिपालयेत्‌ |

, नियोजयेत्‌ सभामध्ये नित्यं सद्धिख संयुतः १५॥

संविथेत्‌ तूर्यघोषेण प्रतिबुध्येसथेव शास्त्राणि चिन्तयेद्ुया सव्यैकन्तव्यतां तथा १६ cer ज्योतिव्थिदो sary दद्यात्‌ गां काञ्चनं WHIT |

, नितेगिकानि तथा योतियाणां गानि १७॥

एव wat aaa: खराष्प्रतिपालने तमेव AAA ALITY वशं नयन्‌ १८॥ देवब्राह्मणमभक्तख पिठ काय्येपरायणः |

स्वभाय्यानिरतो नित्यं षड्भागादः सदा पः १९

वक्ञाखचरितम्‌ |

एकांेन वलं UA टानमंशदयेन

एकांशेन प्रतय एकायेनाधिकारिणः॥ २० I एकांगेनामभोगञ्च कुदुम्बादिप्रपालनम्‌ |

यस्यैवं षड विभागे व्ययं कुया सअषटोपतिः २१ सन्ध्यामुपास्य कुरते गोतं वाद्यं मनोद्रम्‌ ` कृत्यगो्ैखच जग्धं वा iA सुखावहाम्‌ २२ गोरत्तां कषिवाणि्यं gate यथाविधि |

दानं देयं यथाशक्त्या ब्राह्मणानाख्च भोजनम्‌ २२ ` दश्भमोहविनिग्धक्लस्तथा वागन षूयकः सखदारनिरतो दान्तः परदारविवल्नितः २४ धनैर्विप्रान्‌ भोजयित्वा यन्रकाके तु याजकान्‌ | अ्रप्रभुत्वश्च वर्तेत WHA HATA २५ यन्नाष्ययनदानानि कु्यीब्रित्यमतन्दितः | पिटढकाथपरयेव विष्णुणिवाच्वे नापरः २९॥ वणंवरयस्य HN कुर्याच्छूद्रः प्रयतः

_ दासवद्राद्मणानां विशेषण समाचरेत्‌ २७ श्रयाचितप्रदाता स्यात्‌ क्षिं दच्यथे मारयेत्‌ |

शद्धा तु ठत्निस्तस्येव कार-चारण-क् २८ पाकयज्ञविधानेन यजेह वानतन्द्ितः `

तख तु frome परो war: प्रकौत्तिंतः २९ धारणं जोथवस््रस्य विप्रस्य च्चछिष्टभोजनम्‌

सखदारेषु रतिश्व परदारविवव्नंनम्‌ २० €.

वङ्खाकचरितम्‌ |

लवणं मधुतेलं दधि तक्र एतं पयः |

दुष्येच्छद्रजातोनां कुयात्‌ सब्येस्य विक्रयम्‌ ३१ क्रियाभेदेसत सर्व्वेषां यतिहठन्तिरनिन्दिता |

Grave: छषिः प्रक्षा मन्वादोर््राष्ा्ादिषु ३२॥ ब्राह्मः षोडशगवं चतुखूनं तथापरैः

दिगवं वान्यजेः सौरं ET BATES तथा ३३ भूमिं भित्वीषधिं छित्वा इत्वा कौटपिपीलिकाम्‌ | घनन्ति खलु यत्नेन कषेका देवपूजनात्‌ २४ वैदिकैः auf: पुष्डौर्मिषेकादिर्दिंजगन्मनाम्‌

कार्य्यः शरोरसं स्कारः पावनः प्रेत्य चेह ay गभी धानखतौ पुंसः सवनं स्मन्दनात्‌ पुरा |

Gasca वा समन्तो जनने जातक Tn ३६॥ निष्कूमस्वुतोयमासि ara qe शताइनि | षषठेऽबरप्राणनं FST AUK वा यथाङ्लम्‌ W RS MUA amen dere: क्रियाविधिः। केशान्तः खानसुद्ाहो frarerfeaaferw: acu तरेताग्निसंग्रहकेति संस्काराः षोड स्पृताः aaa: कणेवेधान्ताः मन््वस्मै क्रिया स्रियाः ze विप्रो mich aa चत्र एकादशे तथा | wren बैश्यजातिसु व्रतोपनयमदेति go i

तस्य प्राप्त्रतस्यायं कालः स्यादहिगुणाधिकः। azarae व्रात्यः व्रात्यस्तोममशति ४११

agraatcag 4

Aa देव सथेवाधषः प्राजापत्यस्तथासुरः गान्धर्वो रा्षसश्चव पशाचाष्टमोऽधमः॥ BRA एते waty चत्वारः पुब्ब विगर प्रकौस्तिताः | गान्धर्वो creda afore प्रशस्यते ४२ अप्रार्धितः प्रयतेन ब्राद्यसु परिकीर्तितः प्रार्धिता्रप्रदानेन प्राजापत्यः प्रकौत्तितः ४४ असुरो द्रविणादानात्‌ गान्धम्ैः aerate: |

ˆ ` राक्षसो युदशरणात्‌ पैशाचः कन्यकाच्छलात्‌ ४५

तिखरौ AT, चतस्य ATTA ब्राह्मणस्य तु एकव भाग्या वेश्यस्य शूद्रस्य विधोयते ४६॥ सतिया वैश्या शद्धा सजियसख् प्रकोन्तिता aaa भाया विप्रस्य ब्राह्मणो तु विधोयते ४७ # Sula wat वैश्यस्य भूदा शूद्रस्य त्तिता

ब्राह्मणो MEY कन्धामसवणां कदग्चन ४८ `

ब्राद्णादैश्यकन्यायामम्बष्ये यो व्यजायत सतु शुद्रत्मापन्नो frase ततो विश्याम्‌ ४८ शूद्राभाव्यैख्य पातित्यं जन्धस्य यदुश्यते `

~ ` जतम मतं Ha सा सेनोबोयति यतः ५० a `

पतैत्‌ विप्रश्च वेश्य शूद्रां कन्यामुदा वन्‌ t

पातित्यं नास्ति चत्रख शुद्रदारोपसं ग्रहात्‌ ५९१५ `

विप्रकन्यविवादोऽपि क्षतो राजषिभिः पुरा तेजोयसां दोषाय AB: PATH यथा ५२६५

&ॐ

«cs

| बह्धाखचरितम्‌।

राजा नो नावमन्तव्यो कृबु्चया मनुरव्रवोत्‌ | मतो दैवता tor नररूपेण तिष्ठति ue भनुितन्तु यदेर्मुनिभियंदगुष्ठितम्‌ |

नानुटयं मनुष्ये स्तदुक्लं कश्य समाचरेत्‌ ५४

wert fe सवर्णायामविप्रां कामसुद हेत्‌ | वस्यासमुत्पादितः पो erat प्रहोयते ५५ saranda: चत्रियायां चज्रियः स्यात्‌ संशयः `

` वैश्यायां तथेव स्यात्‌ शूद्रायामपि चैव हि ५९

यावन्न विन्दते जायां तावदर्दो भवेत्पुमान्‌ |

are’ प्रजायते सव्वं प्रजायेते इति तिः # ५७ ` सकामायान्तु कन्यायां GRA नाख्यतिक्रमः | किन्त्रलं क्त्य सत्कृत्य एवेनां समुदशेत्‌ ५८ सवण मुदष्टेत्‌ भायां प्रथमं ध्सिदहये

-ततोद््प्रतिलोभेन यथाकामं AAT: ५९

विषाद्यथाख्तं ग्राद्यमभेध्यात्‌ ATE यथा |

` नोचायथोत्तमा विद्या eee दुष्कुलात्तथा ६०

"स्ियोरब्रान्यधो विद्या war: शौचं सुभाषितम्‌ | विविधानि शिल्पानि समादेयानि सव्यतः ६१॥ यत नासत पूज्यन्ते रमन्ते तत्र देवताः |

FAAS पूज्यन्ते सव्वास्तभाफलाः क्रियाः ६२

(1) अयं Gre: एके नालति |

वज्ञालचांरतम्‌।

WHAT महाभागा पूजार्हा Zwaan: |

faa: fara गेषु विशेषोऽस्ति कथन ९२ उत्पादनमपत्यस्य जातस्य परिपालनम्‌

Was लोकयात्रायाः प्रत्यन्तं wt निबन्धनम्‌ ६४ अपत्यं दारकन्प्रणि AT रतिरुत्तमा _ दाराधोनस्तथा खगे: पितृणामामनख बे ६२

ति वक्ञालचरिते व्यासुराशे व्थधम्भीदि कौन्तेनं "नाम त्रयोदशोऽध्यायः |

(2) ख, उत्तर खणड भदुप्रोक्ते इत्यधिकः पाठः|

६९

अथ चतु णोऽध्यायः९ | व्यास उवाच |

शस्ता At चारसव्वाक्गो मत्तमातङ्कगामिनो शुरूरजघना या HWA सुनोलकेशो aang stant मनोहरा | समभूमिस्पृशौ पादौ deat तथा स्तनौ २॥ _ नाभिः प्रदक्िणावन्तां गुद्यमश्वत्यपव्रवत्‌ |

गुल्फौ निगूढौ मध्येन नाभिरक्कष्ठमानिका ३४ गर्डे्मधूकयपुष्या्मेन भिराला AAT |

संहतज्चुङ्कटिला पतिप्राणा पतिप्रिया बाला Bars: काले cafe awa:

मोदते युवतो वस््नालषारालिक्षनादिभिः ५॥ च्रेकध्यवयाः प्रौढ़ रतक्रौडासु कौशले |

SUT तु मधुरालापे WaT युज्यते षोडशाब्दा भवेद्ाला िं्ताद्ूतयोवना |

TY पञ्चाशता प्रौढा ठ्वा Al तदनन्तरम्‌ कामाधौना एव नाथस्तदथं रब्संग्र्टः

सेव्यास्ता नातिसेव्याखच भूभुजा विषयेषिष्णा

(१) yore afer |

BISA CAT | 9

feat षोडशवर्षायां wqfeafrera: | afearqad कुग्या दिशिष्टसुखकाड्ग्या < तथा पूणाङ्रवो््यौँ तौ gw जनयतः परम्‌

wal न्दरियसमायुक्षं बलवन्तं शतायुषम्‌ १० freranceteaten हिता विषयिणो मता तरुणो शोतसमये मध्या वर्षावसन्तयोः ११ नित्यं बाला सेव्यमाना नित्यं व्यते बलम्‌ युवतो कासयेच्छक्तिं मध्योद्धावयते जराम्‌ १२ wat aid शास्यत्रं बालास््नौखेवनं तम्‌ | SHUT खानं सद्यः प्राणकराणि षट्‌ १२ सेवेत कामतः कामो बलात्‌ वाजोक्षतो Fea प्रकामं तु निषिबेत सुरतं शिशिरागमे १४॥ ma wan दिने aha वसन्ते दिवानिभि। वरषायामम्बुष्वाने काते शरदि TAT १५ भभिकामः समुक्ञाख्य पूवम मालिङ्कनादिभिः। समेयात्‌ प्रमदां युका वाजौकरणवु हितः १६ नित्यसुष्णारसा स्नानं पयःपानं नवा fea: | राजानः TIAA: सुञ्िग्धमस्पभोजनम्‌ १७ कपिल्यचुणंयोगेन तथा दन्ना खजा" तथा

तं सुगन्धि भवति दुग्धे; चिैस्तथा ववे: १८॥

(:) खजा!

बह्ञाखचरितम्‌ | भोज्यस्य कस्पनैवं स्यादन्धमुक्षिः Tee | - शौचमाचमनं सम्यक्‌ तथेव fata १९८ i भावना चैव पाकश्च बोधनं धूपनं तथा वासन्धेव निर्दिष्टं कश्मा्टकमिदं स्मृतम्‌ २० कपिखयविष्वजम्बाम्ब-करवो रक-पञ्चवेः कत्वोदकन्तु age गौचितं शोचनन्तु तत्‌ २१॥ तेषामभावे भौचन्तु खगदपौम्भसा भवेत्‌। नखं क्षं घनं मांसं war Tags जलम्‌ २२ तथैव HEH लाक्षा चन्दनागुरुनोरदम्‌ | सरलं देवकाष्ठञ्च कपूरं कान्तया सड RR बाला छुन्दुरक्ैव TY: योनिवासकः। ae सल्नैरसेनैवं धुपद्रव्येकविं्तिः २४ धूपद्रश्यगणादस्मादेक विंशाद्ययेष्छया वि दे दे द्रे समादाय सन्नभाग नियोजयेत्‌ २५ नखपि्याकमलयैः संयोज्य मधुना तथा धूपयोगा भवन्तोद यथावत्‌ SAT WAT: २६ त्वचं नाड फलं तलं Gy ग्रन्विपयंकम्‌ | | शैलेयं तगरं कान्ताम्‌ चोलकपूंरभेव २७ मासौ सुराञ्च FA खानद्रव्याणि निर्दिथेत्‌। एतेभ्यस्तु समादाय द्रव्यत्रयमथेच्छया | BAYS खानं कायं कन्दपे वैनम्‌ २८

वज्ञाखचररितम्‌।

त्वख्मुरानलदेलष्यैवीसकारईसमायुतैः। ` खानमुत्पलगन्धि स्यात्‌ wate कुषमायते २८ जातिपुष्यसगस्धि स्यात्‌ तगरादेन योजितम्‌ सदासकं स्याहकुलेसुस्यगन्धि मनोहरम्‌ Qo . मञ्जिष्ठा तगरं चोलं त्वचं व्याघ्रनखं नखम्‌ ` waaay विन्यस्य गन्धतेलं भवेच्छुभम्‌ ३१ ॥. मक्ञोभिगन्धितात्‌ तैलं तिलात्‌ स्यात्‌ प्रमदाप्रियम्‌ t वेलं निपोडतं घानौ तिलैः पुष्याधिवासितेः। वासनात्‌ Uae गन्धेन तु भवैद्ध्रवम्‌ ३२॥ एला-लवङ्ग-ककोल-जातोफल-निश्ाकराः

जातिपत्रिकया खा खतन्त्रा सुखवासकाः ३३

wat Hee कान्ता खगदधे हरेणुकम्‌ |

ARAMA SY जातौ कोशकमभेव ३४

wad ज्रटिमुस्तौ लतां कसुरिकं तथा

कण्टकानि लवङ्कस्य waa जातितः ३५

कुटकश्च फलं We कापिंकाख्युपकसूपयेत्‌

तशु खदिरं सारं दद्याततु्न्तु वासितम्‌ ३६

सह काररसेनास्मात्‌ HUA गुटिकाः शभा; |

सुखे न्यस्ता सुगन्धास्ता सुखरोगविनाशकाः; २७ |

qa warfad सम्यक्‌ पञ्चपक्षववारिणा |

शक्तया तु गुटिका द्रव्येर्बासितं सुखवासकम्‌ ३८ १०

७३ .

बह्ञाख्चरितम्‌ |

कटुकं दग्छकाष्टश्च गोमूजवासितं भाम्‌ |

MAT पूगवत्‌ सम्यक्‌ सुखसौगन्धिकारकम्‌ २८ त्क्पव्ययोः समावंशौ शशिभागा्ैसंयुतौ | नागवज्ञोसमो भाति मुखवासी मनोहरः ४० # एवं कुर्यात्‌ सदा Brat रक्षणं एथिवोपतिः

नः चासां विश्वसेष्नातु पुन्रमातुव्विशेषतः ४१

इति वज्ञालचरित' व्याखपुराशे स्मीलध्षणादिकौत्तनैः नाम च्वतुदगोऽध्यायः

(१) ख, उत्तर खये | महो दत्यधिन्गः पाटः। (२) ` ख, ° STHNTSTY |

अथ पञ्चद्‌ शोऽध्यायः१ 1 व्यास उवाच $

तलपः परं magn तरेतायां wera 1

erat यज्ञमेवाडइर्दानभेकं कलयुग a दानध््ाव्‌ परो धर्म भ्रूतानां नेष विद्यते! ` खरगीयुभूतिकाभेन देयं पापोपथ्यान्तये दानादधिकं किच्िश्यते भुवनत्रये 1 दानेन प्राप्यते खगः यो दीनेनेव लभ्यते दानेन शतुश्यति व्याधिर्दानेन नण्यति |

दानेन लभ्यते विद्या दानेन युवतोजनः 8 दानेन भोगानाप्रोति दानेनायुख विन्दति |

` धर्ममायेकाममोक्ताणां साधनं परमं स्मृतम्‌ ५१५ दद्यात्‌ FARA दानं ङ्गोयादुत्तरासुखः 4 भरायुष्चिवशते erqivia: सोयत तत्‌ + मातुः शतगुगं दानं ave पितुरुच्यते

अनन्तं दुहितुदोनं सोदर्ये दत्तमक्षयम्‌ - अमनुष्ये समं दानं पापे Ha महाफलम्‌ वर्णसङ्करे दिगुणं शूद्रे दानं चतुगुं णम्‌

(१) agara मालि |

of

| बह्वाश्चरितम्‌ |

aa चाष्ट गुं we षोड्श्त्वं frrq’ |

वेदाध्याये शतगुणमनन्तं वेदबोधके

शरौ पुरो हितादौं दानमश्चयसुष्यते |

खो विदोनेषु यदसन्तदनन्तश्च यञ्यनि १०

अभयं सब्धदेवत्यं भूमि वे विष्णुदेवता |

कन्धा दासास्तथा दासौ प्राजापत्याः प्रकौर्तिताः ११॥ प्राजापत्यो गजः प्रोक्षस्तुरगो यमदेवत; ।' . `

तथा चेकशफाः सर्व्वे याम्यख महिषस्तथा १२.॥ SYS नैऋतो घन्‌ रौद्रोच्छागोनलस्तथा

wat मेषो हरिः क्रोडः भारण्याः पशवो निलाः १३ a जलाशयं वारुणं स्यात्‌ वारिधानौ घटादयः समुद्रजानि warts ₹हेमलौहानि चानलः १४॥ प्राजापत्यानि शस्यानि पक्षातब्रमपि पा्धिवाः।

गान्धञ्यै गन्धमित्या Tet awe स्मृतम्‌ १५५ वायव्याः Ufa: सव्वं विद्या ब्राह्मो तधाङ्गकम्‌ | सारस्वतं पुस्तकादि विश्वकर्मा तु शिल्यके ean वनखतिदरमादोनां द्रव्यदेवा CTA: |

वरं छष्णाजिनं शय्या रथ भ्रासनभेव १७ उपानद्ौ तथा यानमष्टावाङ्किर ईरितम्‌ |

रथोपकरणं wet ध्वजाय सब्यैदेवतम्‌ १८

WEE UA सर्व्वेषां विष्णुदेवता - -

farat at a ततो द्रव्यं व्यतिरिक्षं यतीऽस्तिदह्ि॥ १९

वज्ञाखचरितम्‌ |

रताद प्रवद्यामि महादानानि षोडश २० तुलापुरुष weg हिर्यगभदानकम्‌ |

ब्रह्माण्डं कण्पठश्ष गोसडस्र्च THAT २१ हिरण्यकामधेनुख हिर ण्याण्वख सप्तमम्‌ | हिरण्याश्वरथस्तदशेमहस्तिरथस्तथा २२ पश्चलाङ्गलकं ACEC STH मश्टाफलम्‌ |

दादशं विष्णुचक्र्च ततः कल्पलतात्मकम्‌ W २२५ सप्तसागरदानश्च TANFL | मदाभ्रूतचटस्तदत्‌ दानं शभदिनेऽपेयेत्‌ २४ मण्डपे Awa दानं देवान्‌ प्रार्थापेयेषिजे द्रव्यस्य नाम गद्कोयात्‌ ददानि तथा वदेत्‌ ॥२५॥ तोयं दव्यात्ततो wet दाने विधिरयं स्मृतः मनसा wage जलं भूमौ विनिच्चपेत्‌ २९ विद्यते सागरस्याम्तो दानस्यान्तो विद्यते २७ यथानाम सगोताय प्रवरायासुकाय च।

वेद वे दाद्भगयुक्षाय पात्राय YASTRA it २८॥ मातापित्रोरामनख पुण्ययणोभिहदये सव्यैपापोपशान्त्यथं ale सुक्तिमुक्षये २९ यथानाम महाद्रव्यं विष्णु्द्रादिदैवतम्‌ |

एतत्तुभ्यं सम्प्रददे प्रोयतां भे इरि; शिवः ge एतदहानप्रतिष्ठाथं सुवणं दक्षिणां ददे |

अनेन दानवाक्येन सब्यैदानानि वे ददेत्‌ ३१॥

बह्लाख चरितम्‌ |

gre दयमाने तु रजतं दचिरेष्यते अन्येषामपि दानानां gad दिष्य स्मृता १२ सुवं रजतं ae TES UTA नित्यां देवपूजा सव्यैभेतददचिष्यम्‌ २३ रजतं दक्तिणा fray ध्ैकामार्थं साधनम्‌ | सुवणं रजतं art मणिसुक्षावस्नि २४ सव्यैमेतत्‌ Wes ददाति agat ददत्‌ पितु पिठलोकस्थान्देवस्थाने टेवता २५ सन्तपयति शान्तामा यो ददाति वसन्धराम्‌ | eae खटकं वापि ग्रामं वा शस्यशालिनम्‌ ३६ निवर्तनशतं वापि तदै वा ग्टद्ादिकम्‌। अष्याठावापमावं वा Seal फलभाक्‌ भवेत्‌ ३७ cafe: सन्ततां भूमिं यवगोधूमश्रालिनोम्‌ ददाति ैदविदुषे भूयोभिजायते ३८ फालल्ष्टां मौ cer सदतां शस्यशालिनोम्‌ | यावत्‌ सूधकरालो कास्तावत्‌ खगं मद्यते ३<

विप्राय दद्याञ्च गुणान्विताय

तपोभियुक्षाय जि्ैन्द्रियाय

areal तिष्ठति सागरान्ता

तावत्‌ फलं तस्य भवेदनन्तम्‌ ४० यथा वोजानि रोदन्ति प्रकोर््णनि awe | एवं कामाः प्ररोहन्ति भूमिदानसमाच्जिताः ४१॥

aera चरितम्‌ | 22

यथाष्ु पतितः waretafirg: प्रसपैति |

एवं भूमिक्षतं दानं शस्ये शस्ये प्ररोहति ४२॥ अन्रदाः सुखिनो frat वस््रदखेव रूपवान्‌ |

नरः TST भूपा यो ददाति वसुन्धराम्‌ ४२ यथा MAA वसं चौरमुत्‌ ज्य Wifey

एवं दन्ता महोपाला भ्रूमिभरति भूमिदम्‌ ४४ भादित्यो वरुणो विष्णुमया सोमो इताशनः | शूलपाणिख भगवानभिनन्दति भूमिदम्‌ ४५॥ भारफोटयन्ति पितरो वणेयन्ति पितामहा; | भूमिदाता कुले जातः नस्त्राता भविष्यति ४६॥ बहभि्वसुधा दन्ता राजभिः सगरादिभिः |

यस्य यस्य यदा भूमिस्तस्य तस्य तदा फलम्‌ ४७ भूमिं यः प्रतिग्टद्चाति यञ्च भूमिं प्रयच्छति |

उभौ तौ पुख्यकम्प्राणौ नियतौ खगेगामिषषी ४८ carafe निबन्धं वा क्त्वा लेख्यञ्च कारयेत्‌ श्रागामिभद्रदृपतिपरिक्नानाय पार्थिवः ४८

पटे वा ATAUE वा स्वमुद्रोपरिचिद्धितम्‌ पभिलेख्यामनो amare महोपतिः ५० . प्रतिग्रदपरिच्छ्छेददानाष्टेदोपवयनम्‌ | सखहस्तकालसम्पन्रं शासनं कारयेत्‌ स्थिरम्‌ ५१ सुवर्णदानं गोदानं भूमिदानच्च पार्थिवाः |

एतत्‌ WAAAY सव्यैपापेः WAT ५२

te

बह्वाश्चरितम्‌। अग्नेरपत्यं प्रथमं Tra BAUR सूय्येसुताख्च गावः | य: काखने गाश्च मरो TAT ¦ ` दन्तास्रयस्तन भवन्ति लोकाः ५२ यस्तटाकं नवं कुर्यत्‌ god वापि खानयेत्‌ .. ¦ सबै FATA स्वगे MA ABT WS . wenfa पापकद्माखि यो दव्यादब्रमधथिने | ब्राह्मणाय विशेषेख मर पापेन लिप्यते ५५५. व्रिसप्तकुलमुशुत्य कन्धादो ब्रह्मलोकभाक्‌ ` देवालयच् प्रतिमां कारयन्‌ सव्यैमाष्ुयात्‌ ५९ दासोदसु.दिओन्दरभ्यो श्परोलोकमाश्रुयात्‌ _. ` तस्य शित्रेन्दरियं भूपा नाग्निदंइति किं चित्‌ ५७ सिंहगिरिद्वाच सालङ्कता वसनभूषणगन्धपुष्यैः ` कथो्रूपकमनोयवपुःसुभोग्याः' दासोः प्रदाय बहशो दिजसन्तमेभ्यः ` ओोलादिशूरकपतोरमतेऽष्छरोभिः ४८ शति वज्ञालचरित, व्यासपुराणे दानमाहाादिकोत्तनं

नाम पञ्चदशोऽध्यायः

(१) ख, wan हिर्माशवद्ना ग्टहकम्दौदचाः। (३) छत्तर खयज़े waite एति THe fae: पाठः |

अय षोडशोऽध्यायः१। व्यास उवाच |

उपाध्यायः पिता च्येष्ठभ्चाता चैव महोपतिः | मातुलः खशरस्नाता मातामषपितामद्ौ १॥ ` बन्पुज्ये्ठः frase cae गुरवः स्मृताः माता मातामष्ौ चैव पिठमाढठष्वसादयः २॥ my: पिताम्ो erat धातो गुरवः स्यः इत्युक्तो गुरवर्गोऽयं माढतः पितो sar: | अगुवन्तनभेसेषां AA ATTA APA: २॥ “aw दृष्टा ससुत्तिेदभिवादय छताच्नलिः। ` नेमैरुपविथेत्‌ ave विवदेत्‌ नामकारणशात्‌ Ws जोवितार्थमपि देषात्‌ Tatars भाषणम्‌ | उदितोऽपि gece गृरुदेषो पतत्यधः ५५ गुरूणाश्चैव सर्व्वेषां पूज्याः पञ्च प्रयब्रतः तेषामाय्याखत्रयः ASTRAY माता गरोयसो यो भावयति या सूम थेन विद्योपदिश्यते। ` SAAMI भत्ता पञ्चते गुरवः WaT: won WMA, सव्ययनिन प्राणत्यागन वा पुनः

(१) wyere नाल्ि। ११

TR बह्ञाश्चरितम्‌ |

पूजनोया fasta wea भूतिमिच्छता नास्ति पिदढसमो दैवो नास्ति मादसमो गुरः ८॥ तयोर्नित्यं परियं कुर्य्यात्‌ कणा मनसा गिरा | ताभ्यामनगुक्रातो WA समाश्रयेत्‌ ॥. गुररम्निदिंजातीनां वणां ब्राह्मणो गुरः पतिरेको गुरः स्नोणां सव्यत्राभ्यागतो गुरः १० ब्राह्मणं प्रणमेद्‌ यसु विष्णुबुद्या नरोत्तमः | WIG: पुत्र कोल्तिश्च सम्पत्तिस्तस्य aka ११॥ द्ःगोलोऽपि दिजः पूज्यो शूद्रो विजेतैद्धियः विप्रा fe स्षश्रियान्मानो नावन्नयाः कदाचन १२॥ धम्मशास्ररधारूढ़ बेदखन्नधरा हिजाः | | क्रोडाथमपि sega: धः परमः स्मृतः १३॥

दूति वज्ञालचरिषै' व्यासपुराणे गुरवग-वौत्तनं नाम षोडशोऽध्यायः |

. : ss reer ee ne ee em es ति कत णी णि Gna adhe

(9) ख, sucaae भङ्पोक्त द्यधिशः पाठः|

अथय सप्तदशोऽध्यायः) व्यास उवाच |

WANT काश्यपश्च ASAT | भरदाजो गौतमश्च कख्विषख सुकालिनः १॥ आर्िषेणोऽग्निषेथच कष्णाजैयवशिष्टकौ | विश्वामितो गालवख चन्द्राय कौशिकः २॥ इतकौथिक-मौडस्पौ लाभायन-पराशरौ सौपायनाविक्रुषलाः वासको रोहितस्तथा २॥ . वार््वश्लो वैयाच्रपद्यो दभेःशालावतः कपिः। जमदग्निः काश्चन कात्यायन-ददस्परतो विष्णुढदख Eat गगेः कौर्डिन्य-वं घुल ATAU मौनः कौश्यो सौगन-जैमिनो wy a शक्तिः कात्यायनो वाद्छो ATTA: शनकस्तथा sift: सोमराज सन्दानो माधवो खगुः & मैायणिख्च शाण्डिल्य उपमन्युेनच््रयः। मधुङ्व्यो हारित facet गोभिलस्तथा कास्कायनभ्थ यास्क वार्ष्णेयो THAT: | युवनाण्वख व्यश्च जातूकर्णोऽघमषेणः

(१) कपुरूके नासि | (१) sugarfa aredgerned कादा यनेत्यलि तेनेकः काङ्कायनः कतः |

८४

बह्लाख्चरितस्‌ | भम्बरोष LAAT लौहित्य Lathe:

wore निधरुवो रम ऋषयो गोव्रकारकाः

दति वक्ञालवरिपै! व्यासपुराणे गोत्रकौग्यैनं नाम सप्तदशोऽध्यायः 1.

(१) ख; खउ्रखयषे wears इ्धिकः पाठः

` अरथाष्टादशोऽध्यायः१ रालर्षय जचुः। ` ब्राह्मणानां चषत्रियाणां बेश्यानाञ्चाक्यजकनाम्‌ भेदान्‌ ब्रूहि महाप्रात्न योतु^ कौतुहलं परम्‌ व्यास उवाच। . ˆ : सारखताः कान्यकुलाः गौडा मेथिलकोतकलाः we गौडा ति ख्याता विन्ध्यस्योत्तरवासिनः २॥ कर्णाटाखेव तैलङ्गा गुर्जरा राष्वासिनः mata द्राविडा; पञ्च विन्ध्यदक्षिणवासिनः मगासु ब्राह्मणाः yer निःखताः* airway ज्वलदकंप्रतीकाथाः शाकदौपमवातरन्‌" | दूति ब्रह्मवर्गः | पाण्डवाः पौरवा dur: ससार हयाः | चन्द्राज्रेय-कलचुरि-रषट-यादव-तोमराः ५॥ कौशिकाः कौकुराः कुश्या एते सौम्याः प्रकौर्तिंताः | रच्छाकवो निकुम्धाख मौयाख सागरास्तथा

(१) wyera नासि |

(२) ख, wt Braaret |

(१) ख, fae | |

(8) कः, SHR xX Were नासि agent बराहख द॒ वर्म wed जायते तथा द््चद्गंमस्ि |

८९

वह्ञाङ्चरितम्‌।

तथा कच्छपचाताख राघवा गोभिलास्तथा | तथा गादष्वालाख्च एतै सौरः प्रकौत्तिताः साहमानाख मल्लाय छिन्दाखापोकटास्वथा | चोलुक्याख fears इनाय ब्रह्मवादुजाः CASA TAT: परमारा महाबलाः | शालुकिकाः बेन्द्रकाख काद्रवेया इति स्मृताः Queer: एथ जतः एष्वौडहारास्ततोऽभवन्‌ | वैनतेयासु तार्या रै पालासु चजियाधमाः १० इति चषवियवगीः उपकथा प्राक्वाटा रोदहिताख AKA: | wifeaara वेशाख्याः कौणाम्बयाः खावकास्तथाः ॥११॥ अआयोध्थिकाच वणिजो गुर्जरा भवि विश्रुताः | उजानिकाखच धनिनः सुवणा वणिजिाधमाः १२ जेजातुतीया वणिजञन्द्ररभ्मिससुङवाः, १३ दति वेश्ववगः | | इति वक्ञालचरित' व्यासपुराणे व्रैव्िंकवर्ग कौ नं नामाष्टादशोऽध्यायः।

(१) क, वेष्यो ; ख, tere

(२) कपुख्के, शावकाः वारश्ावताः।

(३) इटं Grae खपुखके मास्ति |

(8) ख, Sarees व्यासपरोक्गे wafee: पाठः|

अथोनविंशोऽष्यायः१। ` ` | वयास उवाच 1

सतशद्र्ेव शूद्रश्च yy दिविधो मतः ..

श्राद्यो विप्रविशोः .शुद्धयां हितीयः पादजः स्मृतः, १॥ . ` ब्राह्मणात्‌ क्षच्चकन्धायां मौलो नाम प्रजायते

ब्राह्मणात्‌ वैश्यकन्धायामम्बष्स्तनयः BA WR

MACS URNA वेदो नाम प्रजायते,। `

शूद्रायां करणो वश्यात्‌ ACATY ततः पुनः

खितः. करणकायेषु. ततः कायस्य उश्यते

पादजाः सन्ति कायस्थास्तथैवाम्बटजा भपि

ये तु किरातकायस्था तै सव्वं निन्दिताः -स्मृताः.॥

निगमश्च गन्धिक वेश्यवं शससुङवौ

शमः शुद्रत्मापन्रौ क्रियालोपादिरेतुना

(१) कपुख्के नासि | (x) श्लोकोऽयं VIR गासि | (३) अयं स्लोकः क, yee नास्ति। अख स्याने शन्विट्‌ गदरा विप्रा ग्नौलकाम्बहवंशजाः इति arateafer | (४) अचर खख कतोवच्ोक्डख स्यामे परके .. टाया कर्यो वश्यात्‌ राजकाये स्थितस्तु सः | कर्व किरात कायस्यो हिविधः Ya: | प्रथमः यूदकन्यायां fata: दवः | दूति ष्वर्यः WaT वसेत!

ae

warwufcag |

TARTU: MMA रुप्यकारलिपौकरौ | ATTN लोहकाराः THATS तन्िखः ५॥ त्डुलिनो eatin सतृशूद्रा् wath: वेश्याद्रामकर्वदेद्धौ ब्राद्मणोश्चतियासतौ & रामकात्‌ FARMAN नाम प्रजायते | ब्राद्मणादुग्रकन्धायामाहतो नाम्‌ जायते 9॥ TUT शद्रः शूद्रायां ब्रात्य्त्रविशोरपि वेग्यारैदेहकन्धायां कांसकारः प्रजायते ॥. वेश्यादम्बष्टकन्धायां गोपगोपालकौ सतौ ।.

` जन्ने वैदेहकन्धायां लेषकारसु रामकरात्‌ ॥.^

वेश्यायां जायते शूद्रात्‌ तेशकार इति aa भम्बष्ठायां खणंकारात्‌ शौचिको नाम जायते १०

_ विशः कुविन्दकन्धायां कषिको.नाम जायते

छषिकातृगोपकन्धायां ताम्बोलिरिति aga ११॥ वणिजः शृद्रकन्धायां कन्दुको नाम जायते कन्दुकादिप्रकन्धायां AYIA SAAT १२॥ शूद्रादायोगवो श्रणा्डालखाधमो णाम्‌ ` वैश्यराजन्धविप्रास जायन्ते वयं सराः १३ कदाचिदौजमादहामात्‌ चेव्रमाहामतः कचित्‌ | नोचोत्तमतवं भवति eat सेत्रवोजतः १४ `

(9) waar]: |

agrawftay | Ge

कदाचिदानुलोग्येन जातिमाटढसमा स्मृता aortas कालत भवषैद्गुरोः | १९ जातो नाव्यीमनाय्यौयामाथादार्योभिवे देः भनाव्यत्जात ्रादायामनाय इति निश्चयः १७ अम्बष्ठायान्तु क्षिकादमजायन्त कुटुम्बिनः कुटुग्विनसतु गोपाख्यां Harare व्यजायत I १८ करण्यां लोहकारासु वकि नाम जायते ACHAEA वारकि माम जायत १९ कुम्भकारेण शूद्रायां. जनितः पलगण्डकः .... ` शूद्रात्‌ AANA मालाकारः प्रजायते W Ro MINAS AIS भवन्ति दासजातयः | द्मणाश्यद्रकन्यायां नापितो नाम जायते RL अजायन्त Way हतानां मुखजन्मनाम्‌ |

शुद्रविर्‌ सव्रेचर्छालाः किराता"भरजातयः २२॥ किराताजञोहकारिष्यां arate: शस्त्रविक्रयो | ATARAT तन्तुवायात्‌ पकारः प्रजायते २३ RITA वश्या जनयामास वै सुतम्‌ | कलुपालात्‌* कुविन्दायां शौण्डिकोनाम जायते २४

( (९) क, इषलात्‌ | (३) ख, कञ्चपाखात्‌। wR

) क, देवला |

ac

wereefcarg |

रङ्गाजोवसु भौरिडिक्षां सुतो वदकिसम्भवः SETA साहथासाङ्ाच पुनः पुनः २५ जात्यानग््न्तु संप्राप्तं wel वक्षं शक्ते fer: gure पल्हाच युलिन्दा्च किनारयः २६ कोला भूषारा वरटासुर्कानाः शवराः शकाः पारदा दरदा व्याधा निषादाः FRR भमो २७ न्हेच्छवाचखायवाचो दस्यवः TFT BAT: २८॥ रजकखन्धकारखच नटो वरु एव | HTUATTATST समेते चागक्धजाः स्मृताः २८ भग्यजानां we तोयं भाण्डे wey farang यत्‌ प्रायचित्तं यदा पौतं तदेव हि समाचरेत्‌ २०

दूति वज्ञाल्रितैष व्यासपुराश् yearns

` नाम जनविंभोऽध्यायः

(१) ख, yas खचर WER इत्यधिकः पाठः |

श्रय विंशोऽध्यायः१।

TY उवाच |

अतःपरं TMA कथ्यते मनुजेष्वराः | गृणतावहिता भूत्वा इमां Wat waaay’ १॥ नमस्ते मन्यवे रद्र उतोत इषे नमः |

नमामि तव वाभ्यां गिरिशन्त गिरोश्वर २५ ङद्रस्तेऽपापकाथिन्धा शिवया घोररूपया | तन्वानोऽभि चाकथोडहि ge शन्तमया शिव २॥ यामिषुमस्तवे स्ते गिरिशन्त विभषिं |

at गिरित्र कुरु शिवां मा fat: पुरुषं जगत्‌ शिषैन वचसाच्छत्ा वदामो गिरिण प्रभो |

यथा यच्छं सुमनसो जगसव्येमिदं भवेत्‌ ५॥ श्र्यवोचदधिवन्ञा प्रथमो carat भिषक्‌

अष्टं HAA सर्व्वान्‌ यातुधानो परासुव असौ Tare Wes ठत वभू: सुमङ्गलः |

ये चनं रद्रा अभितो दिच्छेषां Feta? | अरसाववसपंति यो नोलग्रोवो विलोहितः | | गोपाःस्ियोऽप्यटटखन्‌ यं दृष्टोखडयाति नः

(१) कपुखके arte | (x) श्लोकऽयं पुरूके arfer |

९९

बह्ञाखचरितम्‌ |

नमोऽसु Nadas सस्रा्ाय ase | WAT येऽस्य TAT नस्तेभ्योऽ्टमकरं नमः < UMA WYANT रभयोण्यौसुमाधव |

ara ते इस्त इषवो भगवन्‌ ताः परा वप कपर्दिनो wafacd विसयो वाशवानुत अने्तिषवशास्व चाभुरसु निषङ्कधौः a १० या मौदुष्टम तै हेतिसते प्रविद्यते धनुः अयन्‌ या तयास्मान्‌ त्वं विश्वतः परिपाखय ११ भस्मान्‌ ते धन्वनो हेतिः परिवणक्षु विश्वतः | पथो ATR सद्र भख्मदार निधेहि तम्‌ १२ अवतत्य धनुः शल्यसुख्ठानि विनिभौग

` शमीषु aware शिवो नः सुमना भव ११.

WITT नमस्तेऽसु एष्छवेऽनातताय ` उभाभ्यामुत वाभ्यां नमस्तेऽसु TWIT १४ मानो महान्त Ye AT aT अर्भकम्‌ मा SARAAAAT उचितम्‌ | मानो at: पितरग््रोत मातरम्‌ मा नः प्रियास्तन्वो दद्र रोरिषः॥१५॥ मानस्तोके तनये गवाश्वेषु रोरिषः | भरायुंषि भामिनो वोरान्‌ मावधोसख्वां इवामर्े १६ सेनान्ये दिशाम्‌ पतये नमो हिरण्छवावे | ठन्तेभ्यो हरिकेशेभ्यः पशुनाम्पतये नम्रः १७

वह्ञालवरितम्‌ 1 ९१ शप्पिच्लाय faut पथोनाम्पतये नमः | afat हरिकेशाय पुष्टानाम्परतये नमः १८ वभूलुणाय नमो व्याधिनेऽब्रानाम्पतये नमः भवस्य त्यै जगताम्‌ पतये नमो नमः Le सद्रायाततायिने त्षेत्राणाम्परतये नमः। नमोस्वद्न्ते सूताय वनानाम्परतये नमः Ro ti रोहिताय खपतये हच्चाणाम्परतये नमः | भुवन्तये नमस्तसयै वरिवस्यक्षताय ॥२१॥ ` मन्ति वे वाणिजाय wararerad wa: | BATA: AAI पत्तोनाम्मतये नमः २२॥ धावते Baa सत्वानाम्मतये नमः नमोऽखु सहमानाय नमो निव्याधिने नमः २३॥ ्राव्याधिनोनाम्पतये ककुभाय निषद्धिशे | निचेरषे ममसुभ्यं सनानाम्पतये ममः २४ नमोऽर्ण्यानाम्मतये नमः परिचराय स्तायुनाम्पतये तुभ्यं व्यते परिवञ्चते २५५. प्रणमामोषुधिमते नमस्तुभ्यं निषद्धिणे * तस्कराणान्ते पतये नमामि पुनः पुनः २६ खकायिभ्यो जिघांसङ्धो सुष्णताम्पमतये नमः भरसिमङयो विक्षम्तानाम्‌ पतये ते नमोनमः २७ नक्घश्चरेभ्यो रुद्रेभ्यो घावद्धयसख नमोनमः | उष्णोषिणे कुलुश्चानाम्पतये ते नमोनमः २८

é8

wareefcag |

धन्वायिभ्य waar नमो गिरिचराय वै भातन्वाभ्यो वख प्रतिदधानेभ्यो नमोनमः २८ Wrenn नमोऽस्यङगो विदधजङमो नमो नमः | विष्यद्गाख सखपद्यख जाग्रद्यञख्च नमोनमः २० शयानेभ्य भासोनेभ्यस्तिष्ठदगो वो नमो नमः नमः सभापतिभ्यो वः सभाभ्यख नमोनमः २१॥ अण्वभ्योऽश्वपतिभ्यबाव्याधिनोभ्यो नमोनमः विविध्यन्ौभ्यख नमः उगणाभ्यो नमोनमः ३२ तृहतोम्यो where प्रातेभ्यख्च नमोनमः

नमो गणख्पति-त्रातपतिभ्यश्च नमोनमः २२॥ खतसपतिभ्यो ways विरूपेभ्यो नमोनमः | विश्वरूपेभ्यख्च नमः सेनाभ्यञ्च नमोनमः २४ सेनानोभ्यो रथिभ्यो वौ अर्थेभ्यो नमोनमः AHA: CAPA WERT नमोनमः ३५॥ सर्भकेभ्य स्तक्षभ्यो रथ्यो नमोनमः कदर्यः Haran निषादेभ्यो नमोनमः २६ पुश्िरेभ्यः खनिभ्यञ्च खगयुभ्यच वो नमः श्वभ्य शवपतिभ्यख Wala भवाय ३७ नोलमग्रोवाय सव्याय पशूनाम्मतये नमः |

नमस्ते शितिकण्ठाय नमस्तेसु कपर्दिने ३८ सष्टखरा्ताय व्युप्तकेशाय शतधन्वने |

गिरिशाय नमस्तुभ्यं शिपिविष्टाय ते नमः ३९

वह्लालथरितम्‌ |

मोदु्टमायेषुमते Sara वामनाय

Sea वर्षीयसे वाय Wad नमः ४० प्रथमाय नमोऽग्राय WAT चाजिराय |

नमः MATA शोभ्याय ऊायावसखनाय ४१ नादेयाय नमस्तुभ्यं दोप्याय नमोनमः |

च्येष्टाय कनिष्ठाय पृव्ैजाय नमोनमः ४२ मध्यमायापगर्प्राय वुक्नयायापरजाय जघन्याय सोभ्याय प्रतिसर्याय ते नमः ४७ नमो याम्याय Bara श्लोक्याय नमोनमः | CARAT ANT GANT नमसु ते ४४ नमो वन्याय HVT खवाय नमोनमः | प्रतिखवाय नमः ्राशूषेणाय तै नमः ४५॥ आशरथाय नमः शूराय चावभेदिने . विष्मिने कवचिने विणे वरूथिने ताय BARAT दुन्दुभ्याय नमोनमः ` भषन्याय WS प्रमृषाय नमोनमः ४७ areas चायुधिने खायुधाय सुधन्वने .

नमः स्रुत्याय पथ्याय Alaa नमोनमः ४८॥ नोप्याय नमस्तुभ्यं कुष्याय नमोनमः | सरस्याय नादेयाय वेशन्ताय नमोनमः ४९ WITT कुप्याय वोघ्राय नमोनमः | तप्याय मेष्याय विद्युत्याय नमोनमः ५०

€५

` 1 1 a ee et

९१

बह्ाङ्चरितस्‌ | अव्यय वर्षीय वात्याय नमोनमः | नमो व्रात्याय TATA वास्तव्याय नमोनमः ५१॥ वास्तुपाय सोमाय रटद्राय नमोनमः CEUTA तास््राय MYT नमोनमः ५२॥ नम उग्राय भोमायाग्रेवधाय नमोऽस्तु ते। दूरेवधाय इन्तरे ममो WAS नमः ५२ सम्भवाय शङ्कराय मयोभवाय ते नमः मयस्कराय शिवतराय शिवाय ५४॥ Waa UAT नमः प्रतरणाय | SUCH AAT FA नमोनमः ५५ नमः शष्पाय era सिकत्याय. नमोनमः ware किंशिलाय चयणाय नमोनमः ५६. दूरि्याय प्रपथ्याय नमस्तुभ्यं पुलस्तये |

[ . .

नमो व्रल्याय गोष्ठाय तद्याय नमोनमः ५७ aura छटय्याय निवेष्याय ते नमः | गद्रेठाय शष्काय हरित्याय नमोनमः ५८ पांसव्याय रजस्याय लोप्याय नमोऽखु ते

छलप्याय ऊव्थाय सव्याय नमोनमः ५९

quae परष्णीय aaah नमः `

नम उदृगुरमाणाय नमः भाखिदते नमः go दषु््नो धनुष्को नमः प्रखिदते नमः। किरिकभ्यश्च देवानां हृदयेभ्यो नमोनमः ६१

ee 7 arene, t

न्क

3द्ञ।कच। रतम्‌ |

विचिन्वत्केभ्यो वो वििणतषेभ्यञ्च. नमो मम॑; | आनिहेतेभ्यो geet नमामि पुनः. पमः.॥ .4२ भो भरन्धसस्मते द्रापे दर्दर नोललोहित्‌। ,. ;, . प्रजानां नः पशूनाश्च माभेमरोक्‌ कथञ्चन ॥.६२ दमा नो ara arena’ प्रभरामहे ,,. ; ग्राभे विश्वे यथा शंस्यादहिपदे चतुष्यदे ९४ या तै रद्र शिवतनुः शिवविश्वाहमेषजो | रुद्रस्य भेषजो Tz तया नो खड जोवसे ways Tae हेतिः परितो हण्हु ` ` त्वेषस्य चास्मा दुधतिख ` | 7 | | स्थिराणि रुदर श्रवतारय तम्‌ " 7 | तोकाय पौवाय सुखं यथा स्यात्‌ ९६ मोदुष्ट॒म शिवतम भिवो नः समना भव। ` ` निधाय परमे aa ्रायुधं तव WET GON | ate वसानं भ्रागच्छ पिनाकं धारयन्‌ शिवः | wager भगवते विकिरिद्रेविलोहित ॥.६य Th या हेतयः awerdsaeal निवपन्तु amy ` - ` यास्तव हेतयो वाद्रोः स्स््ाणि सहस्रशः ॥' ६८ aera भगवन्‌ पराचीना, सुखाक्षधि.। `

¦ "असंख्याताः सहस्राणि ये स्रा wf भूतले,॥ ७०

तेषां सहस्रयोजने धन्वानि शवतस्मसि.।: ....

अस्मिकश्त्यन्तरोचेऽयवे सन्ति wary ये.५.७१.॥

१२

ag

wureufcag |

तैषां सहस्रयोजने धन्वानि araaafa `

नोलग्रोवाः शेतकण्ठाः दिवं दद्रा उपयिताः ७२

तैषां awaaiaa धन्वानि चावतव्मसि |

' नोखप्रीवाः ेतकाण्डाः भधः शव्या; TATA: |

तेषां सषस्लयोलने धन्वानि चावतब्सि ७३ अष्पिष्लरा say ये नौलभनौवा विलोहिताः तषां सष्स्रयोजमे धन्धानि चावतग्मसि os ये भूतानामधिपा विधिखाखः कपर्दिनः | aat सहस्रयोजने धन्वानि चावतव्मसि ७५ ager भायुर्यधो ये पथाम्पतिर्षसः।

, तैषां सषस््रयोजने धन्वानि areata ०६ + ये चरन्ति तोर्थानि खकाहस्ता निषङ्किणः |

तषां awaaraa धन्वानि चावतक्मसि ७७ ये चात्रेषु विविध्यन्ति पात्रेषु पिवतो जनान्‌ तैषां सषस्रयोजने धन्वानि चावतन्धसि ७८ एतावन्तब भूयांसो feat दद्रा वितस्थिरे

. तेषां सदस्डयोजने धन्वानि चावतन्भसि

नमो रुद्रेभ्यो दुःखेभ्यो येषां वर्षन्तु सायकाः `

सर्व्यदि्वु fafeq तैषां ge दथाङ्कलोः ८० #

mag वेभ्यो नोऽवन्तु तथास्मान्‌ खृडयन्तु ते जन्मे दष्यस्तमेतेषां afeat यख efe नः॥ ८१

वद्ञाकचरितम्‌।

AMMA SAA ये येषां वातसु सायकाः | सव्यदिशु विदिच्छेव तैषां get दशाङ्गुलः ८२ नमस्तु तेभ्यो नोऽवन्तु तथास्मान्‌ खषयन्तु ते ` जग्ध दष्यस्तभेतेषां यंहि यश रेट नः॥ ८३ नमो ङद्रेभ्यो ये एष्वयां येषामनब्रन्तु सायकाः | सव्धदिच्चु विदिच्छेव तेषां gal .दथाङलोः ५.८४ ` नमस्तु केभ्यो नोऽवन्तु AAA खडयन्तु st . जब्येद्यस्तमेतेषां यं दिषो. यख दि नः ॥.८५.॥ eat गोतां नरो रौद्रौ पटंखापिखवन्‌ स्मरन्‌ ` प्रयाति श्द्रसालोक्धं न.चासौ .जायते पुनः ८६ दति वज्ञालचरिमे' व्यासपुराखे दंद्रगोतोपनिषस्ु विंधोशषवायः। ॐॐ `` ` `"

(1) ख, ख्तरखण्डे भङ्गो एूत्वधिकः पाडः

“:: . रकरविंशोऽध्यायः१ `` सिंहगिरिरवाच `

UAH कथितं व्यास्रपुरां AIHA! ;.. :

राजप्रिश्थो यत्रा प्राह पुरा व्यासी महामुनिः ॥.१॥ were भोगान्‌ .यथाकामं fray दैवान्‌ चः तपेग्र ग्राद्मशांख प्रजानाथ दातैवेहविषैः सदा २॥ quatre सह राज्ञया नवोनया

! श्प्लिदेष्या प्रोपाल तस्यां पुत्रो भविष्यति ५.२.॥

तुलाघरषदानश्च यन्न तत्र TT `

विधत्‌ख नियतः जच्छरश्चरित्वा धरणोपते werg ते गमिष्यामि जगन्राथपुरौं प्रति |

पुनरेवागमिष्यामि यदा मां संस्मरिष्यसि ५॥

a tweets ¢

शरणदन्त उवाच, भाख्यायेवं पाथिवाय सुनिः सिंहगिरिस्ततः | जगाम तैवृतः शिष्ये ये; राजन्‌ समागतः गते सिं्टगिरौ राजा चिन्तयन्‌ मनसि चणम्‌ | frway दानेषु मनो SH एनः पुनः

(१) red gerwararfer | (२) gee afer |

ज्ञाखरितम्‌।

यन्नादोनां फलं ध्यायन्‌ मख्िणा पुरोधसा | ¦ बलदेवेन fate मन्वयामास प्राथिवः .. मम्वयित्वा ततो राजा तदानीं ATMA: TE | are दानानि कन्तु करणाण्युपचक्रमे . ` श्रान्नापयत्‌ ततो ब्रूप भ्रादिदेवं रहखिनम्‌ | मन्िणं ayia कततव्यानि सत्यैः १०

| राजोवाच! ` आनयन्तु यथा प्रोकं वलदेवादिभि्दिजेः। ` ` ` सव्येद्रव्यं यथायोगं aw चैव विशापिते ११॥ ` हरदासो विष्युदासो दुर्गासिंहश्च सत्वरम्‌ `` ` अन्नादौोनाश्च सम्भारान्‌ WSS यथाक्रमम्‌ १२॥ विधीयतां aware: पताकादिविभूषितः। . ` ` का््ैन्तामुपका््याख राजन्यानां महामनाम्‌ १३ शतश्च सूत्रकगठानां पाक च.परिषेशने 1. ` ` Saray गायन्ताम्‌ त्यन्तां नरनर्त॑काः १४ प्र्षाग्टहाच कान्तां सव्वान्तःयरयोषिताम्‌ `

` आमन््रयन्तां ब्रह्म्षच्रवेश्यसत्‌शूद्रजातयः १५

अनव्रादिसुसख्ानि कान्तां शरणान्युत - ब्राह्मणा वेदवेन्तारो वसेयुर्ययेषु पूजिताः १६॥

(१) क, Tew नासि.

JOR

warwufcag |

भाहय aera! राजा प्राषेदं वचनं ततः

Weare waa गला लं विक्रमं एुरम्‌ ॥. १७.॥

योसुखसेनं fraat कुमारख्च भ्रुवं तथा

भागच्छन्तु सव्याखि तयो रम्तःयुराणि १८॥ ` ` शरणद Sars :

गल्वासौ विक्रमपुर ware: परवोरहा.। `

सुखमामन्तयाश्चक्र अभिवाद्य कताच्ञलिः १९

धवख Weary सत्कुत्यामन्वितो सुदा |

यन्नाय जग्मतुर्गौडं VATA FAA तो Ro 2

यज्नं वज्ञालसेनस्य संश्रुत्य वैदिका हिजाः |

¦ जग्मुः प्रहृष्टमनसो Te यन्नविदस्तदा २१॥

अनाहता रवाहता ब्राह्मणाख AATHAT |

. समापेतुः सव्दिम्भा; शतशोऽथ AWE २२

ययुः सामन्तराजानो खषोल्लोपायनानि

सानुगा विविर्यीनेरल॒भोक्छ महोक्छवम्‌ २३

भावसधान्‌ ददुस्तेषां ठृपतेरधिकारिशः। ` VIET शोभनाकारान्‌ भश्यभोज्यसमज्ितान्‌ २४ वक्नालं तै तत cet तेनाथ प्रतिपूजिताः `

यथोदिषटानावसथान्‌ जग्मुस्ते मण्डलेश्वराः ५॥

(१) ख, wae | (x) Tee arfery.

वक्षाखचारतम्‌। १०३ संविखम्य ततः कामं राजराजन्यकादयः ` SES प्रजानाथं पाण्डवं तं सदोगतम्‌ २६॥. ततो विप्रा यथाकाले वेदवेदाङ्गपारगाः .. दोखयामासुनृपतिं Aaa मल्‌हनामजम्‌ २७.॥ सुखसेनं विष्णुम प्रत्युद्गम्य धरापतिः। भभिवाद्याभिवादाौँ इदं वचनमत्रवोत्‌ ॥.२८ धरसेनं यश्नसेनं wT घ्रुवं तथा

प्रसोदन्तु भवन्तो मां यन्नादिदानकग्दु॥२९॥ WAY ततस्तान्‌ धाथ्थिको घरणोपतिः : यथायोग्याधिकारेषु युयोजाधिक्ततान्‌ तदा. २० भच्यभोज्याधिकारेषु भोमसेनमयोजयत्‌ | अयुजहानाधिकारे दानाचाय्यं बस्पतिम्‌ २१॥ ्न्येष्वप्यधिकारेषु परुषान्‌ संन्ययोजयत्‌ |

परिग्रहे ब्रह्मर्तचविशां लच्छण'सुक्तवान्‌ २२ ` राज्ञो waa गौड़ नानापादपणशोभिता | भ्राजिष्णु विरामवेश्मवतो रम्या सुरूपिणो २२ AMA: Fata: कुथैचितैवि तानकः :

पङ्के पताकाभिर्ष्वजेख परव्यणोभत ३४ स्थानान्युपकल्पितानि सगणानां एधक्‌ TAA | ब्राह्मणानां ्षतियाणां | वणिजा्ान्यजकनाम्‌ २५

(१) खः वद्य |

वह्लाश्चरितम्‌ |

ब्राह्मणाः तिया वेश्यास्तथा सतृशुद्रजातयः करृपेणामन्विताः स्वे तव रासे रसं गताः २६ भोजका राजपुताख राजराजन्थकादयः 1

ARTA ART: TS चान्तरङ्गग मष्ाप्रदाः २७ यथायोग्ये्वासनेषु निषेदुः प्रतिपूजिताः

यवज्ञालेनः सभायां ते दिवोव जिदिवौकसः*॥ २८ भ्राजमानः सभामध्ये सुशराभेव सुधन्खि

देवान्‌ forte यत्नेन पापप्नेनायजनरुपः ३९

अथ Tey: सोष्णोषः सर्व्वौभरणभूषितः |

. पिकामोऽकरोद्राजा दानं कणे इवाणदरः ४०

तव्रासपरिमाणेन काञ्चनेन धरामरान्‌ .. TAA तोषयामास सष्स्रदक्तिणावता ४१॥ भपवर्गेऽभिरूपान्‌ ब्राह्मणान्‌ कृपतिस्ततः . ` अन्यां भोजयामास शतशोऽथ सहस्रशः ४२ Sar बभूवुः पितर तव . ate कव्ये fact waar: wea वर्गास्तपनोयदानेः. ` मज्यावरपानैर्वडदचिणाभिः ४१२॥ .

शत्यानन्द'भदरो्ैः यरणदत्तोये वज्षालचरिते यन्नोकवो-

नाम एकविंशोऽध्यायः `

(१) ख, ्रोमटामन्द्‌ | (२) ख, aqrasf<a उत्तरसखखगड cafes: पाठः|

किक,

शरध दाकिंश्रोऽध्यायः१।

सातय aera fafaara ततोऽन्बदटा भोज्यशालां प्रविविशूराखका राजपुश्रकाः १॥ भासनेषूपविष्टेषु ततस्तेषु महाभय |

` मुल्यम्राभेषु सर्गेषु वज्ञालेन मुदा सह २.

सतृशूद्राणां गणास्सव्रापरा भोजनशारिकःए।

स्मया विविश्र्मोक्ं विशां दश्यते खलो २॥ :

तस्मिन्रवसरे वश्या AMAR: परस्मरम्‌ |

ong निं व्यातुकामास्तदानीं राजसद्मनः यदा कैचिदहदि्यीताः Sharer गमनोखताः तदा तानजुगत्याह भोमसेनो विनोतवत्‌ ५॥ शअरनाषाराः किमथे भो निगेच्छथ महाजनाः अस्मासु वो यदाकूतं सव्यथाडध भाषितुम्‌ ६॥ तच्छत्वा वणिजि; प्राहः यूयतां भो महाशय WIS: समभवत्‌ तदथं भोल्लुमश्चमाः अनादृत्य यतस्तेषां ` भोमसेनोऽतिकोपनः

शद्राशामोषटशो AAT Kara तानवाच्चिपत्‌

कानः EE भन ee णक नमम

` (१) इरे नालि १४

(ॐ |

१०६ = wyreufcerg |

तती arerfaarera बभूवुः कुपितस्तदा भौमसेनोऽब्रवोददाक्धं परुषं राजवज्ञभः <

ततस्ते वणिजः निरव युराजसद्मनः आक्रोशन्तो विक्रोशन्तो Talat वारिदा इव १०

शूत्यानन्दभरपरोक्ते शरणद न्तो ये वज्ञालयरिते वणिजावमानमै जाम दाविंश्ोऽध्यायः |

2 ov Es

wet 2

-

[ =

-कःष्ति चीमहानन्हमङकोक्े बह्वावचरिते SUC TAS Cafes: पाठः |

श्रथ AAA ASAT: | अथान्येद्युः सभासोनमभ्येत्य एथिवौश्वरं अचे भूमिन्धस्तजानुर्भीमो कपतिवन्नभः १॥ देव सर्ववे ETAT भोजने, परितोषिताः सुवर्ण वशिजो द्पादमुक्ञोव विनिगेताः २१४ वखिजोऽतिदुरा्ानोऽविनोताः कूलगव्विताः ब्रह्मश्श्रप॑ल्षिभोख्यं ते कादन्ति दुराशयाः २॥ भोज्यभूमिं विलोक्यापि विदोनं ठषलेजेनेः खौमन्तमवजानन्तो गतवन्तो यथागतम्‌ सर्व्वेषां वणिजां नेता amt: दुराणयः पालैद्ध॑तो महाराज त्वया सह विरुध्यते ५॥ HATTA. भवति जामाता मगधेश्वरः धरां मन्धते तेन शरावमिव गवितः ९॥ ` crea दपतिर्भीमसेनवचस्तदा | AA CARAT प्रजज्वाल मन्युना दन्तान्‌ कटकटाव्यासौ राजा राजासनोपरि | चकाशे गगणारूदृस्तडित्वानिव घोषवान्‌ पपात मस्कात्तस्य FAIS CCMA | ecard gener ९१

OPP IEG or +

a) ager नल्ति। `

१, १,

१०५८ | बह्लाङ्चरितम्‌।

तदानीं राजवक्नालः क्रोधघुणोदिलो चमः | वणिजां cael शपथं क्तवान्‌ यश्म्‌ १०

राजोवाच |

यदि दाभ्िकान्‌ सुवर्णान्‌ वणिजः qa पातयिष्यामि, वज्ञभचन्द्रसौदागिरख्व FAT TY विधास्वामि, तदा गो- ब्राद्मशघातेन यानि पातकानि भवितव्यानि तानि भे भविष्य न्तोति | धां्तेराष्टाशां विनाशाय भोमसेनेन aren: शपथः क्तः एतेषां पातनाय शपथो मे तादशो wien, warafy एते wa गुद्रवद्याद्याः ब्यर्धभेषां यच्नसूव्रधारणमतःपरमेतेषां याजना- waa ufaawe ये ब्राह्मणाः करिष्यन्ति, ते च्वलम्तोऽपि पति- व्यन्ति, नान्यथा ११॥

भचिरेषायमादेणोऽभवद्राष् प्रचारितः | aye मन्यामास वैशिजो मिलितास्तदा १२ अविचारान्ततो राजनः क्रोधकम्परत्‌कलेवराः सरुधुनेगराद्गौकाद्‌ दासानां व्यवसायिनः १२४ दिगुणं विगुणं qet दासानां प्रददुवि शः दासाभावात्‌ महाकष्टं वभूव सव्वैजातिषु १४॥ एवम्भूते महाकषटे प्रजावेनिंवै दितः | ^ mre चिन्तयामास तदानीं भुवनेश्वरः १५

` नाग्धोपायं तदा इष्टा ब्राद्मणानन्शरादिदम्‌ | का लोकदडिता्धीय ATT दास्वकर्कसु १९॥

बज्ञालचरररितम्‌। १०६.

दास्यकामासु RTA खुला दृपतिथासनम्‌ WAS राजकुलं शतशोऽथ TEAM: १७.॥ तान्‌ चात्रवोत्ततो राजा ATTA HATA | afeat दौयते सेवा गच्छध्वं व्यवहारताम्‌ १८ महामाण्डलिकं क्त्वा ततस्तेषां मन्तरं |

महेशं दक्िणाघाटे प्रेरयामास पाथिवः१ १९ मालाकारा; कुम्भकाराः HALT ततोऽन्यदा। ‘UMC TAA: पुरस्तस्थुमंोकितः २० सन्तुष्टः सेवया तेषां व्याजहार वचो पः `

युयं सत्‌शद्रवद्राद्या भवेत वचनाश्नम २१ अग्रचिर्वचनाश्स्य शचिभवति मानवः अचिैवाशचिः सम्यक्‌ कथं राजा नं देवतम्‌ २२ कालेन गच्छता राजा दासानां व्यवसायिनः। ब्रह्मलाज्चयावयामास ब्रह्मबन्धुन्‌ BANA १३ स्सेवायां नियुक्ष्च धावश्चक्रे महत्तरम्‌ `

‘sat चकारासौ प्रसन्नो राजनापितम्‌ १४

~~ ~ = ee = = ~ ee ee ~ नाभ 9 0-9-99 meme

(1) खड, वोवर्तानां प्रधानं यं पुराचक्रे मङ्त्तरम्‌। ayimugfaa चक्रे तसिदानों मोपतिः॥ ततस्तं तं स्वगस्येरनानाप्ररण्ायुतम्‌ | सरेशं दशिख्वाघाटे प्रेरयामासभूपतिः॥

(२) खड, afeqrer केचिग्नन््यिलवा परख्छरम्‌। SAA काष्यपो कान्तं AIT TATA

बह्ञाक्चरितम्‌ |

अनाहइतसखधनमान्‌ विलोक्य वणिजस्ततः |

भादिशत्‌ तान्‌ पः सव्थान्‌ यश्नस्‌जाणि वसिनं तुम्‌ ॥१५॥ त्यजन्तु यन्नसूव्राखि वणिजो राषवासिनः।

HARA दण्डयः स्यात्‌ सेवकान्रुप इत्यश्ात्‌ १६९

आहत्य डिण्डिमान्‌ अत्या नगरे नगरे विशाम्‌ |

राजान्नं घोषयामासुखत्वरेषु वोथिषु १७॥ राजान्नामवजानन्तो WATT ATTA: | त्वरमाणा दिशो aq: सदारादिपरिष्छदाः १८

ns वयं Aer fy vetat जात्वा चेव gaa | | grat afwor दर्पादेवं wefer | TART erative इत्येवं weal WATT | ATS सद्ंशजातानाचुपष्रन्ि ते यश्नोपवीतिनः gat grat: सौम्यद्थनाः। AUG ATTY भ्वान्तवुश्या WHEAT TAT ` लेषां हि wapgat कर्तव्यं एथिवोपते | wigs aurwifafen: cqgwa: स्‌ | APIA लातमाबुद्मन्वं ata | च्यवमत्व यहदन्ति TH AA खाख्मतम्‌ SAT यन्नो पवौतेभ्यः तानु च्यावय APT | wal ते धम्बहननात्‌ पतिष्यन्ति संशयः Vasa मद्ोपालं fataw frarear: | नपतिर्भहताविष्टः MARAE जगस्ले

ज्ञा चरितम्‌ |

भयोध्यां प्रययुः केचित्‌ केचिग्ुद गिरिं तथा' चन्द्रमायुतं पाट्लोख्च तास्लिपोख् चन १९ १तथोदयं पुरं केचित्‌ केचिश्मानगदु ययुः,

विनोतच्च gt कैचिच्छ्िलामपि केचन २० येन ararg तै सर्ववे राजदण्डभयार्हिताः। तत्यजुयच्रसू्ाणि हैमानि तान्तवाणि २१॥ तवरानेहसि aura विलोक्म व्याकुलं कुलम्‌ ब्रह्मणाश्च Ararat मन्तयामास वैदिके: २२ विवि वोजमाङहात्ना ततः संस्ारयंख तान्‌ ` ब्रह्मत्वं च्षतियत्वश्च कल्पयामास प्रभु; २३

CUTS AEH गरशदक्ोये TATA जातोनां पातनोत्रयनादिनाम- तयोकिंशोऽध्यायः

(१) ख, विशः। `

(२) आयं are: wera मालि |

(३) VA Ag ara a |

(४) ख, इति चरोमटानन्द्भटूपरोक्गे वल्लाखचरिते cure |

१११

अथ चतुर्बिशोऽध्यायः१ घुर ओराजवक्ञालो वसन्‌ MS Brae अषडेतामनुरूपाणासुपाचक्रे TANT ५१६५. कारयित्वा ad सौम्यं न्धस्तचिश्रशिलातलम्‌ | पक्ले्टकामयं feat णयनासनसंयुतम्‌ ॥२॥ सुभौमं - चिषशालाश्यम्‌ ESATA मनोहरम्‌ न्धस्तग्रन्याधारभूतप्रत्यग्रनागदम्तकम्‌ नानापुष्पफलालोखरम्यारामविभ्रूषितम्‌ अत्यच्छस्वादुपानोय-सम्पन्रसलिलाश्यम्‌ हारवातायनोपितं नानोपस्करसंयुतम्‌ सुधोपलिषम्‌ WANT] सदन्रादिप्रपूरितम्‌ ५॥ व्याख्यानध्यानहोमादिपठनसखलशोभितम्‌ यतीनां पथिकानाश्च वासवेश्मखमग्वितम्‌ PMTCT MATT . योगिनः योषिंगिरेविधिनासौ aay कौपोनेन्धनवसत्रादिवस्तुनां WAS तथा प्रददौ विपुलां भूमिं राजा खदासमन्ितः

| (१) कपुखके arfer | (x) क, गुष्ापवरकेः।

वह्लाखय रितम्‌ ९१६

ततः सब्वैगुणोतार्षशदवदिनृपोत्तमः ) ` तास्बपटे कारयित्वा शासनं परशासनः < सुवणमुक्तिकस्यान्तर््रामं कासारकं ददौ १. वर्पदद्दौ महाराजो MAATTATUT १२ उपक्गृप्तभश्यभोज्यसव्वधान्यसमण्ितम्‌ , _ दासदासोसमायुक्ं सर्व्योपस्करसंयुतम्‌ ११॥ | सुधावलिपरं ged कपाटागलयन्वितम्‌ शभप्रवे शनिष्काशं जालादिपरिशोभितम्‌ + १२ एवंविधं कारयित्वा बदुशो भवनं दपः SMUT] ततस्तेषु वासयामगस भूसुरान्‌ १३४ quer Caer गोदान धरापतिः | zy विविधञ्चक्रे नित्यनेमित्िकादिकम्‌ १४ i नानोपभोगानुपभुख्तः सत्‌- पाज्रषु दानं ददत नित्यम्‌ जगाम कालः सुखतः समानो भूतो किहवितास्ि चास्य १५५

2) खपुस्तके सणंदनेत्यादिक्लोकस्यले अयं qra: पद्यते | ततो खच्छाष्सेनख्य राजा जगामशोत्यवे। arg afar त्वा यत्नं तन्तु तेः

१५

118४ बह्धावचरितम्‌। येनं भुक्ताः सुखदाः सुभोगा ` दानं दन्तं घनिनादंताख् ॥. अवाप्यते तेन कटौरघीर . -. दुःस्नदुःखमधिकं परत्र १९.॥ aT TENA TATA दान वन्धानुष्ठानं नाम

`` ` चतुषिंयोऽ्यायः।

(१ ) «fa श्रोमटाभन्द्‌ ° | | a 9, . (a) पुरक SUCwes cafwze: पाठः sa.” ! x" as.

SE

अथं पञ्चविशोऽव्यायः१। ` Sar five - `

| भादित्यवं तमसः परस्तात्‌ हिरण्यगर्भो जगदन्तरामा ल्तोऽस्ति जातः gua: पुराणः

| सक्तोऽपि वैदाजयदेवदेव॥१॥

` लवतत: प्रसूता जगतः प्रसूतिः स््वानुभूर्ूयं परमाणभूतः अनोरणोयान्‌ मतो THAT mre जय देव यग्म

aan विष्णुखतुराननसतवम्‌ त्वभेव TH भगवान्‌ महेशः

सं र्म yt सगुणोषगुणख

चिग्म्ाज्ररुपो जय देव्‌ wet ३२५

एकरुद्रस्वं करोषोह विश्वम्‌

त्वं पालयस्वख्िलं विश्वरूपम्‌ | ल्वाभेवान्ते निलयं विन्दतोदम्‌

'्वन्दामहे जयदेवादिदेव

(१) wgera नास्ति | (र) क, ख, सशुखायुष्ाख। (३) क, एवां षन्द्मि लयदेवरे.।

११६

(१) क, वन्द्मित्वां।. `

वह्लाख्चरितम्‌ |

प्रसुखख्मान अमतस्य धारां

समेहि तापं सुरमानुषाणाम्‌

भनन्तर्पं खलु बोधयन्ति त्वामेव वैदा जय विण्ठनाथ ५॥ अधिसुक्िषिसुक्तिप्रदं भवम्‌

महामुनिं ब्रह्मपरं पवित्रम्‌ | शिरसा वन्दामहे" जगद्गुसम्‌ | Bas देव जय लोकनाथ

व्रातासि ehnfa परायणोसि

नाथोसि लोके प्रणतोऽस्ि तुभ्यम्‌ aire खलु werent fafarernet जय देवदेव

अमलं विमलं रजताद्विनिभम्‌ भवपारकारं जगदयकरम्‌ | पञ्चधा विमोच्वर चन्युःप्रदम्‌

- Tere जिनयनं जय दैव = सहस्तपादाक्िशिरोभियुक्म्‌ सष्स्रवादं परतः परस्तात्‌ |

लां ब्रह्मपारं प्रणमामि शन्धुम्‌

पिनाकिनं at जय देवदेव <

(x) क, वन्दामि त्वां |

व्चालच। र्तम्‌ | उमाधवोग्राय भवोडवाय नमामि Tals राय तुभ्यम्‌ कालाय भर्गाय प्रभाकराय सर्व्वा स्ने 2a नमः शिवायं ॥.१० इति श्रोसदानन्दभष््ोक्ते वज्ञालचरितै कालिदासनन्दि- लिखित-ओ्ोजयमङ्गलगाथा-कौत्तेनं नाम पञ्चविंशोऽध्यायः

११

अथ षड्‌ विंशोऽष्यायः९

अधः निर्व्वासितः get गरधेशगिरिः सद हस्तिनो ययौ दूरं देथादेान्तरं मन्‌ राजान्नयां कतं ध्यायन्रवमानं पोडनम्‌ |

खस्य श्रष्टाधिकारश्च लेमे निवृतिं गिरिः २॥ वरस्यान्तं चिन्तयान भाव्ये वव्छरान्‌ ततः | १वायादुम्बं ददर्णासी Wears TEA २॥ वज्ञालधनरब्रामां SAT पनात्‌ तम्‌ | wa निशि तत्‌ सन्धेन्धर्खदिक्रमं पुरम्‌ धुम््रवणो धनु्चारो धनुखानिव वारिदः वायादुम्बः TAA HTT ललम्फ ५॥ FTA Hearsay | अद्ृष्टासवारिष्टासं aaa सागरायपे Uwe: कम्पयन्‌ wat wees दिशो दश | नादयन्‌ पञ्चसा Wel TA ATT भथ भोगसुखाच्छत्रो राजान्तःपुरमध्यगः कालेऽविदितहत्तान्तिराय प्रत्यबुध्यत

(१) क, ्पमानप्रपीडनौ | (x) कपुखके मालि

agraafcag | ११९

प्रभाते पार्थिवः खुला महाहलशलारवम्‌ .

कान्ताभुजलतां हित्वा जग्राहासिलतां तदा ९.

अशोधिताम्बपरिखाच्चाघयन्तविवञ्जिताम्‌ ।. `

चिन्तयन्‌ पुरमासमानममंस्त fred दपः १०

ततो विलीक्छ राजानं युच्चयाज्रासमुद्यतम्‌ |

wal राज॑सोमन्तिन्यो वाष्याक्ुलविलोचनाः ११ शिलादेवो TAT. सुभगा हेममालिका.। सोनदेधा चण्डलो तसुपेत्य वभाषिरे माभूदमद्र.युदेऽख्मिन्‌ भद्राभदरं भवेद्यदि १२॥ अनाथाः fat करिष्यामो वद नाध तदावलाः | तच्छुत्वा वचनं तासां राजा TTT TT ५.१२ परिष्यज्य क्रमात्ता्च चुम्वित्वां वदनेषु च. `

Wes सुखपद्मानि तासां पश्यन्‌ महोपतिः १४ ~ यदितौ प्रत्यागच्छेताम्‌ खगौ प्राठत्तिकाविव १५ तदानीं ज्नास्यथास्माकं रणते पराजयम्‌ | 7 chad वो wahed यवनेभ्यो वरानना;

वद्धिं प्रज्वालयिष्यन्ति श्त्या carseat मया १६॥ दत्युक्ा पुनरालिश्य चुम्बित्वा पुनः पुनः

UAW युद्धयातां चकार खवलेवृतः १७ तस्याभिषिणनं रेज नानाप्रहरणायुतम्‌ | इस्यारोडहेरश्लवारे रथिभिञ पदातिभिः १८ a

१९०

बह्लाश्वरितम्‌ | ततोभूततुमुलं qe श्छ च्छ यकारं महत्‌ | WAT CAAT CMT FATT १९ ` जजं ACA TH वायादुम्बम्‌ महावलम्‌ | सरोध पतिर्य जराम इव TAT २०.॥ ततस्तरसा विक्रम्य भोघ्रहस्तो मद्ोपतिः |

: -मस्तकं तस्य चिच्छेद ममूचेरिव वासवः २१ `

जयओो्वैग्यामास दामडस्ता कृपं यदा दाम्स्तास्तदा FATT यमकिङ्कराः # २२ ara तस्मिन्‌ भाग्यदोषात्‌ पिश्चरात्रिःतौ खगौ Sua केनविद्धा चेत्‌ रामपाल^पुरं गतौ २३

: तत्र पारावतौ दृष्टा यमदूताविवागतौ . .

सव्या उ्धलददङ्िङुण्डे पेतुनृ पतियो षितः २४

दूति वज्ञालचरिषै खोमदानन्दभरहललतं खिलवक्ञालचरितं

नाम षडविंशोऽध्यायः।

(१) ख, Taree |

अ्रथ सप्विंशोऽध्यायः१। ` ` frat शुन्धमालच्य रणे महोपतिः | अत्यन्तमश्टभाशक्षो त्वरया पराषठतत्‌ १॥ afeerst पश्यमानो दूरतः परमाकुलः ततः खं प्रा विशदेश्म waar विलोकितुम्‌ ष्टादग्धा ज्वलने Gaal" सम्म्रत्तरूपो नितरां बभूव | निवाथमानोपि जनेः waar पपात राजा उवलदग्निक्ुण्ड* सदखेऽषटविंशयुते ware पथिवोपतिः। स्त्रीभिः सा महाभाग उत्पपात दिवं प्रति ` Wasa प्रवचनं पारम्मथक्रमागतम्‌ वज्ञालोऽजुययौ ae पितरं शौवधशालिनम्‌ ५५ भिधिलायां खितस्तत्र क्चिच्ोगो waaa: वल्लालो युदयाज्रायां तरसा तमलङ्कयत्‌ &

(१) कपुङरके arfet | (x) क, ख, सपलो | (३) ख्ख, राज्याभिषेकमारभ्य चत्वारिशत्‌समा वदा area व्यतीतञ्च पञ्चषटिष्ायनः | इत्यधिकः wre | १६

HAR

wyraufcrg |

waatentfawat वज्ञालमशपन्छुनिः |

सकलव्रो afsges पतित्वा at मरिष्बसि' तव्‌ स्मृत्वा ब्रह्मशापं विजयं लब्धवानपि | चिन्तयामास भनसिं खल्युकाल उपखितः a तेनेव विवशो राजा ys ्वलनमाविशत्‌ |

` ब्रह्म्ापाडते मैव विपत्तिवेदोदथो < +

सं ब्रह्मदण्डेन पुरा WAHT

दारेश्च सादैमवनोण्डरः सः | कपोतप्रत्यागमनश्च wait

राच्च drat हि Fae: १०५.

` राजन्‌ जानासि भद्रं ते श्यं शिवजला War |

कौर्भिशेषं गतवतः MPS वदति Stara १॥ राज्ञो विनरटौक्ततकौत्तिजात HATA, कालवशाच्च पापः कौच्यानयासाविव विद्यमानः हाहा गतः क्ावनिनाथवंशः आनम्दभटहकविना कलितं प्रयबरै- व्यासास्यपदकजविनिःखतवागुपेतम्‌ | वज्ञालराजचरितम्‌ नवष्वन्द्रर्पं ` ` सङ्ञोकष्त्कमुदिनीं विकसोकरोतु ५॥

(१) ख, पतन्‌ रे भर gala | {`` ` पक.चतनरेमरदुमैते। `

qaqrauftay | १२४

यद्याश्रतं भट्पादेरकत यश्चान्यस््रिभिः . तन्तद्राजचरिनेऽस्िन्‌ TAT प्रकटोष्ठतम्‌ ॥.६ faatmad एथिवो खुभौमेन क्तेति यत्‌ -. wal तसु राजभयादिति मन्यामहे AA TH ASAT भ्टपादेङुटाष्टतम्‌ |

मध्ये व्यासपुराणस्य ater तन्निरर्थकम्‌ ` निःखविथेयं वसुधा भावेष छता पुरा |

एवं हि भारम प्राह खयं व्यासो मासुनिः < Saat ब्राह्मणशाच्छनो राजपुत्रो उच्यते | सुवण नोपनयनादणिजो व्रात्यतां गताः १०॥ गोपो माली ताम्बलो कांसारतन्तिशंखिकाः | कुलालः कर्मकार नापितो नव शायकाः ११॥ दैलिको गाश्धिको Far: सतृशृद्राख प्रकोत्तिंताः सतशद्रानान्तु सर्व्वेषां कायख SUA: स्मृतः १२ विष्ुपादोहवा गङ्गा पुनाति भुवनत्रयं

शतं जोव महाराज तस्याः सहजवंशज १२ यच्त्‌ भ्रियतमं लोके यस्िंख रमते ममः तन्तद्युतमुद्दिष्य विप्रेभ्यः प्रतिपादय १४ नवहोपपतैः Wagener भूसुजः | WAAAY PERC पठटनपृव्यैकम्‌ १५॥

शाके चतुदशशमे मनुष्यरदनायुतै | पौषशक्तदितौोयायां तस्नग्भतिथिवासरे veg tt

229

| वद्लाखचरितम्‌ | भानन्दभहृविदुषा विदन्धकुलवेधसा वरह्ञालचरितं तस्मै मया दन्तं सङाशिषा १७ ` यस्येदं frat गरे वज्ञाल्वरितं शभम्‌ | gel लभते ace परां गतिम्‌ १८

xfer A HE मामष्ोपाध्यायक्ञतखिलवज्ञालवरितं समाप्तमिति ॐ.

(कं)

(ख)

वह्ञाखरितम्‌ |

गरब नमः शएभमसु शकाब्दाः १९२९ | कामदेवचक्रवस्तिणः भ्रामज- खोलच्छोमारायणदेवशरणः TAT | ओरामजोवनरायस्य खीयपुस्तकमिति | साषारंदेवपश्चत्वाष्दे TANTS ग्रन्थः | क्षष्णाय नमः रसु मयि See | गौरोभो जयति नामान्धथा यदि gra कथित्‌ मिष्याुवादं इरे युस्तिम्‌। Serer हानिं तनयस्य रोकं सव्धाङ्गकुष्टं लते नूनम्‌ #

खद्रथेष'वसमायां शभमस्वकमार्गनाः |

ग्रह^सु वसुना सारे प्रौष्ठपद्यां दिवा सित | लेखको विष्णुषु्रञ्च ततः wifes: |

नान्ना प्रकोग्येन्ञोकः a सुरलोधरः भाद्रे मासि सिसे we एकादश्यां बुधवासरे |

लिखितन्तु इदं यत्नात्‌ वज्ञालचरितं शभम्‌ ।. ओओओोयुगाच्ावै नमोसु- सततं मम ओओसुरलोधरदेवशश्धणः पुस्तकमिदम्‌ |

4300 - >

१२५

Digitized by Google

Pariciyta Parvan, (Text) Fase. 1--5 @ /6/each =... © ete ` ` Rs Prakrita-Paingalam, Fasc. 1--7 @ /6/ each aes i” oui gies ‘thiviraj Rasa. (Text) Part If, Fasc. 1--6 @ /6/ 6६५ . ...

Ditto (English) Part II, Fasc. 1... ate

arta Lakganam, (Text) Fasc. 1 ... or 4 figara Smrti, (Text) Vol. I, Fasc. 1--8; Vol. II, Fasc. 1--6 ; Vol. Ui, | Fasc. 1--6 @ /6/ each (0 ~ + [वि eee

aracara, Institutes of (English) |... vag ai ee ee *rabandhacintSmani (English) Fase. 1-3 @ /12/ each see ina 9: *Sama Vda Saihits, (Text) Vols. |, Fasc. 6--10 ; II, 1--6 ; III, 1--7 5 - IV, 1--6 ; फ, 1-8, @ /6/ each Fasc. _ sia lan ,,„ 12 Sankhya Satra Vrtti, (lext) Fasc. 1-4 @ /6/ each i ae | ` Ditto (English) Fasc. 1-3 @ /12/ each we «CoD Sucruta Sabhit&, (ing.) Faso. 1 @ /12/ each ... ८, heed sso * ¢, Sraddha पि kaumudi, Faso. 1-5 @ /6/ a + OY wee: - 1 “Taittereya Sainhité, (‘'ext) Fasc. 14-45 @ /6/ each sen, fl ‘andya Brahmans, (exc) Fasc. 1-19 @ /6/ each use ` > 4 intravarteka (English) Fasc. 1 “ae nate iar vow ` 0. ttva Cintamani, (Text) Vol. I, Fase. 1-9, Vol If, Fasc. 1-10, “Vol. LIL, Fasc. 1-2, Vol. IV, Fasc. 1, Vol. V, Fase. 1--5, bart IV, Vol. UH, Fase. 1--12 @ /6/ each = ` ४६६ we .. 14 Tattvarthadhigama Sutram Fasc. 1 ००० ie a. 90, Trikfinda-Mandanam, (Text) Fasc. 1-3 @ /6/ in, ee Tul'si Sat’sai, (Text) Fasc. 1--6 @ /6/ each Pe aie 1 Upamita-bhava-prapaiica-kathé (Text) Fasc. 1-6 @ /6/ each ra %. Uvasagadasao, (Text and English) Fase. 1-6@/12/ es wee 4 Vallala Catitam Fasc 1--’ Text only} dite nied “Os. Varaha Purana, (Text) Fasc. 1--14 @ /6/ each | 5 . Varsa Krya Kaumudi, Fase 1--5 @ /6/ each ... eee < 4 *Vayu एषा] +, (Text) Vol. I, Fasc. 2--6 ; Vol. LI, Fasc. 1--7, @ /6/ each 4 Vidhar. Parijata, Fasc. 1-4 ian ‘aie - + eee” Visnu Smrti, (Text) Fase 1--2 @ /6/ each ans spe awe 9 Vividaratnakara, (Text) Fasc. 1--7 @ /6/ each ... dou, 4 - tee 22 Vrhannadradiya Purana, (Text) Fasc. 1--6 @ /6/ ... = ` ~ 2 Vrhat Svayambhi Purana, Fasc. 1--6 Be = % . | Tibetan Series. Pag-Sam Thi 810, Fasc. 1--4 @ 1/ cach ae me fox, 4 Sher-Phyin, Vol. I, Fase. 1--5 ; Vol. IL, Fase. 1--3 ; Vol. 111, Fase. 1--5, ` . @ 1/ each Ba aoe sass ` ,.. 18 Rtogs brjod dpag hkhri इभ (‘Tib. & Sans.) Vol. 1, Fase. 1--5 ; Vol. II. Fasc. 1--5 @ 1/ each ... ee nS a we 10° a 4 Arabic and Persian Series. ‘Alamgirnamah, with Index, (‘ext) Fase. 1--13 @ /6/ each... == ` ee. 4 Al-Muqaddaai (English) Vol. I, Fase 1--3 @ /12 or ben, 2 ‘Ain-i-Akbari, (ext) Fase. 1-22 @ 1/ each hts ae cae “22 Ditto (English) Vol. I, Fasc. 1--7,: Vol. 11, Fasc. 1--5, Vol. LIT, Fasc. 1--5, @ 1/12/ each eh oi «we 29 Akbarnimah, with Index, (Text) Fasc 1-37 @ I/each ... ae ODE Ditto (English) Fasc. 1--8 @ 1/ each ... is me 8 ‘Arabic Bibliography, by Dr. A. Sprenger ete ,,, 0 Badshahnamah, with Index, (Text) Fasc. 1--19 @ /6/ each ... eves 4 Catalogue of Arabic Books and Manuscripts ==... = | Catalogue of the Persian Books and Manuscripts in the Library of the ' Asiatic Society of Bengal. Fasc -1--3 @ 1/ each = Dictionary of Arabic Vechnical Terms, and Appendix, Fase. 1--21 @ 1/each ... be . a , 1 Farhang-i-Rashidi, (Text) Fase. 1-14 @ 1/ each... =` ... 14 or, Tiisy’s list of Shy’ah Books, (Text) Fasc. 1--4 @ /12/ each ` ००१ wee ele. oa hie 445 oS Fittah-ush-Sham of १४३4147, (Text) Fasc. 1--9 @ /6/ each ... wig -:9 11४४0 of Az4di, (‘Text) Fasc. 1--{ @ /6/ each ae | ‘Haft Asman, History of the Persian Masna vj, (Text) Fasc. 1 ` ` a 30 History of the Caliphs, (English) Fasc. 1--6 @ /12/ each 5 Iqbalnamah-i-Jah4ngiri, (Text) Fasc. 1--3 @ /6/ each ie ~ 9 - Jgibah, with Supplement, (Text) 51 Fase. @ /12/ each =... ... 98 Maasir-ul-Umara, Vol. I, Fasc. 1--9, Vol. Il, Fasc. 1--9 ; Vol. IIL, 1-10 ; Index to Vol. 1, Fasc. 10-11; Index to Vol. 111, Faso. 11-12; Index to Vol. If, Fasc. 10-12 @ /6/ each... as .. 13 Maghaai of पडतात, (Text) Fase. 1-5 @ /6/each = ~ ~ 1

@ + +=५ ,

10

छे = " bet CO wm +>» 60 @ te ie SS

pnt यं mim She

b= = = #> ¢ >

*The other Fasciculi of these works are out of stock, and complete copies cannot be

supplied.

=~.

. oe he ° ete ge 2 0.9. ~ . Se ^ mathe , ue ५, ; ; ; nee ie ५* ` ~ ~ & : 45. ~ Ses

४५.६४.46 wirikh, (Text) Faso. 1-.16 @ /6/ edch'{ Re. 6 1 ( Muntakhabu-t-Tawarikh, -( En glish )-Vol; I, 186. .1.-7 1.9 ०1, IT, Fasc ;

+ ts Je6.and Index; Vol.'II!, Faso 1 @ /12/ each eae 12

** Muotakhaba-l-Lub&h, (Text) Faso. 1-19 @ /6/ each: - ' ~, ` "~ ११, '‘Ma'Syir-i- Alamgiri, (Text), Fasc. 1--6 @ /6/ शनो ^ + `" - fence OM, Nukhbatu-|-Fikr, (Text) Fase. 1 mi Nigimi'’s Khiradn&mah-i-Iskandari, (Text):Fasc. 1-2 @ /12/ each "` ,,, Riy&gu-s-Salatin, (Text) Fasc. 1-5 @ /6/ each ..;. ee 1

Ditto ` `. (English) Fase: 1-3 = ` ` ,,. " ' ,,, < 4

Tabag&t-i-N&Sgiri, (Text) Fasc. 1-b @ /6/ each ae ee ae Te 14 `: , ५५ (tnglish) Fasc. 1-14 @ /12/ each . maar SF - “aaa hecd '. Ditto =. ˆ ‘Index

Térikh-i-Firdz Shahi of ZiySu-d-din Barni (Text) Faso. 1--7 @ /6/ each... Pbrikh-i-FirfizehShi, of Shains-i-Sivéj Aif, (Text) Faso, 1-6 © /6/ each .., ‘ren Ancient Arabic Poems, Fasc. 1--2 © 1/8/ each : ; £ ced Wis-o:Ramin, (Text) Faso. 1-5 @ /6/‘eachy ५... £: ae ae Zafarhimah, Vol. I, Fasc. 1--9, Vol II, Fasc 1--8 @ /6/ each -.

` @> "~ ४ॐ +~ @ +~ $ =~ wows Qo

` Tasuk-i-Jahangirl, (Eng) Fasc: 1 =... , ०५. Bsc eet ^. Ta | d —_— ee $. qt ४१ \... ASIATIC.SOCIETY'S PUBLICATIONS 1, Asrtatio Resgaronys, . Vol¥ VII, Vols.-XI-and XVII, and Vols. XIX - and XX @ 10/ each 50

. 2. PRoogepines of the ‘Asiatic Society from 1666 ४० 1869 (incl.) @ /6/ per ˆ ~ No.3 and from 1870 to‘date @ /8/ per No 3. ~ JouRNaLof the Aasintic Society for 1443 (12), 1844 (12), 1845:(12)21 96 __ (5), 1847.(12), 1848 (12), 1866 (7), 1867 (8), 1868 (6), 1869 (8), 1170 (8), ˆ: , 1871 (7), 1872 (8), 1873 (8), 1874 YS (7% 1876 (7), 187% (8), 1878 , (8), 1879 (7, 1880 (8) 1881 (7), 184 (4), 1883 (€), 1°84-(6), 1885 (6), ° , , ` 1886 (8), 1887-(7); 1888 (7), 1889°(10), 1890 (11), 1891 (7), 1892 (8), 1893 (11), 1894 (8), 1895 (7), 1896 (8), 1897 (8), 1898 (8), 1899 (8), ` ‘+ 1900 (7), 1901 (7), @ 1/8 per No. to Members and @2/ per No. to ` Non-Members’. ` iN. B.—The figures enclosed: in brakets give the number of Nos. in each 17, lume 4, Centenary Review of the Researches of the Society from 1784-1883 8 0) ,, A sketch of the Turki language as spoken in: Eastern Turkistan, by

.2 &@ > 2 9

@ @ ==>

R. 8. Shaw (Extra No., J.A.S.B., 1878) ,.. 4 0 Theobald’s Catalogue of Reptiles in the Museum of the Asiatic Society (Extra No.,-J.A.S.B., 1868) .. 2 0 .) ‘Catalogue of Mammals and Birds of Burmah, by E. Blyth (Extra No., = JA.S.B., 1875) 4 0 ¦ Introduction to the Maithill Language of North Bihar, by G Grierson, Part II, Chrestomathy and Vocabulary (Extra No . .. , JAS B, 1882)... 7 ( oe 4. 0 ` 6. Anis-ul-Musharrabin , RS „9 ee ore 0 6. Catalogue of Fossil Vertebrata... 8 0 7. Catalogue of the Library of the Asiatic Society, Bengal, by W. A. Bion 3 8. In&yah, a Commentary on the Hid&’yah, Vols. I!, and 1V, @ 16/ each... 32 9, Jawdmlu-)ilm ir-riySgi, 168 pages with 17 plates, 4to. PartI =... 2 10. Khizdnatu-l’ilm . +. +: - | 11. Mahabh&rata, Vols. 11 and IV, @ 20/ each 40 ` 12. Moore and, Hewitson’s. Descriptions of पिरक Indian Lepidoptera, _ ` Parts 1-ITT; with 8 coloured Plates, 4५0. @ 6/ each ,,.. ven 18 18. ‘Sharaya-ool-Islim 4 "4 14, ` Tibetan Dictionary, by Csoma de KGris oe > ewe ००, 10 . 16, Ditto Grammar ` ,: tT? ^ 0. 0: 16. Kacmiracgabd’mrta, Parts I & II @ 1/8/ eas, 8. 17. <A descriptive catalogue of the paintings, statues, & ९.) in the rooms of ( the Asiatic Society of Bengal by C. 1६. Wilson 18. Memoir on maps illustrating the Ancient Geography of Kasmir by _ M. A. Stein Pu.D., JI, Extra No. 2 of 1899... 4 ` Notices of Sanskrit Manuscripts, Fasc. 1--29 @ 1/ each nee 29 0 Nepalese Buddhist Sanskrit Literature, by Dr. R. L. Mitra 6. 0

N.B.—All Cheques, Money Orders, &c., mugt be made payable to the “Treasurer, Asintic Society,” only.

_ Books are by V.P.P.

` ^

3 3 ve 0 4 e

This book is a preservation photocopy. It was produced on Hammermill Laser Print natural white, a 60 # book weight acid-free archival paper which meets the requirements of ANSI/NISO Z39.48-1992 (permanence of paper)

Preservation photocopying and binding

by Acme Bookbinding Charlestown, Massachusetts (96.

1996